× Στο Νησί
SOCIAL MEDIA

Αγαπώ τη ντοπιολαλιά...

Γράφει η ΕΙΡΗΝΗ ΛΑΓΟΥΤΑΤΖΗ

Δημοσίευση 31/1/2024

Αγαπώ τη ντοπιολαλιά...

Αγαπώ την ντοπιολαλιά. Την θεωρώ αναπόσπαστο κομμάτι της Πολιτιστικής μας Κληρονομιάς. Κάτι σαν τα αρχοντικά του Μολύβου και της Αγιάσου ή τα εξαιρετικά νεοκλασικά της Μυτιλήνης.
Ντοπιολαλιά. Στην καθημερινότητά μας έχει περιοριστεί πλέον κατά πολύ. Όταν όμως μιλάμε με φίλους ή οικογένεια και θέλουμε να εκφράσουμε έντονα συναισθήματα τότε κάνει την επανεμφάνιση της δυναμικά.
Λέξεις μυτιληνιές που εκφράζουν συναισθήματα θα υπερτερούν πάντα έναντι της κοινής Ελληνικής. Λέξεις όπως "μι χτίτσασι" ή "κουντούρντ'σι". Άλλες που χαρακτηρίζουν, όπως "αγ'πανάβατους" ή "αμπούρντ'στους".
Πολλές φορές η σημασία τους αν μεταφραστεί στην καθομιλουμένη παραμένει λειψή ατελής. Σαν να επιδέχονται ακρωτηριασμό κατά κάποιον τρόπο.

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Η ντοπιολαλιά είναι κυρίως μνήμες και οι μνήμες κυρίως αυλές. Αυλές με παππούδες και λευκά πουκάμισα, με μαγκούρες και βασιλικό στο αυτί . Μπαξίσι και κέρασμα υποβρύχιο αγκαλιά στον καφενέ.Ντοπιολαλιά είναι τα τυρουπτέλια, τα γιαπρακέλια, η γεύση και η όσφρηση τα "μή μι παρουγδίσ' μουρέλιμ" όταν η γιαγιά σου έδινε κρυφά από τον πατέρα σου κάτι απαγορευμένο για να χαρείς.

Κάπως έτσι οι λέξεις αποκτούν ζωή δεν χωρούν σε λεξικά και τρέχουν κάτω στο ντουσιμέ να παίξουν τζαμί και μήλα μέχρι τα μεσάνυχτα. Μπορεί και αργότερα.Ντοπιολαλιά λοιπόν. Η ψυχή μας σε αιολική διάλεκτο με τούρκικο σεβντά. Γιατί παλιά, οι άνθρωποι καταφέρναν και συνεννοούνταν και ταξίδευαν και ζούσαν.

Όποτε η Πολιτική δε ζύγιζε τη ψυχή με τον παρά βέβαια και τότε η άμοιρη ψυχή αποδεικνύονταν αέρας και μετά καπνός και έρμα αποκαΐδια.
Με αφορμή έναν χτεσινό γιουφκά που μαγείρεψα ψες και τον κακοποίησα αποκαλώντας τον χυλοπίτες.
Άκου χυλοπίτες!
Τσ... τσ... τσ....
Συν -νους.

ΤΑ ΣΧΟΛΙΑ ΣΑΣ
Tο stonisi.gr δημοσιεύει κάθε σχόλιο. Θεωρούμε ότι ο καθένας έχει το δικαίωμα να εκφράζει ελεύθερα τις απόψεις του. Ωστόσο, αυτό δεν σημαίνει ότι υιοθετούμε τις απόψεις αυτές καθώς εκφράζουν αποκλειστικά τον εκάστοτε σχολιαστή. Τα συκοφαντικά ή υβριστικά σχόλια θα διαγράφονται χωρίς προειδοποίηση.

ΣΤΗΝ ΙΔΙΑ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ
ΜΕ ΥΠΟΓΡΑΦΗ

Γενοκτονίες

Γράφει ο ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΚΛΑΔΙΤΗΣ, Αντιπρόεδρος της Επιτροπής Ειρήνης Λέσβου
ΜΕ ΥΠΟΓΡΑΦΗ

Ο «προαγωγός» υγείας και οι «εκδιδόμενοι» εργαστηριακοί ιατροί

Γράφει ο ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΧΑΤΖΗΧΑΡΑΛΑΜΠΟΥΣ, Ταξίαρχος σε αποστρατεία-Συγγραφέας
ΜΕ ΥΠΟΓΡΑΦΗ

Τι γυρεύεις εσύ, μια Μανιάτισσα, στο Βόρειο Αιγαίο;

Γράφει ο ΚΩΣΤΑΣ ΠΡΟΜΠΟΝΑΣ, εκπαιδευτικός μέλος Ν. Ε ΣΥΡΙΖΑ
ΜΕ ΥΠΟΓΡΑΦΗ

Ελλείμματα εκπροσώπησης στην Αυτοδιοίκηση

Γράφει ο ΜΑΝΩΛΗΣ ΚΑΡΛΑΣ, Γιατρός-πρώην αιρετός Νομάρχης Σάμου
ΜΕ ΥΠΟΓΡΑΦΗ

Δυναμώνουμε το Σωματείο, ενισχύουμε την «Αγωνιστική Συσπείρωση Εκπαιδευτικών»

Γράφει ο ΓΙΑΝΝΗΣ ΖΑΦΕΙΡΙΟΥ, από την εκπομπή ΠΕΚ-τες
ΜΕ ΥΠΟΓΡΑΦΗ

Εθνική Πράσινη Συμφωνία για την ευημερία

Γράφει ο Γραμματέας του ΚΟΣΜΟΥ και υποψήφιος ευρωβουλευτής Πέτρος Κόκκαλης
ΑΧΙΝΟΣ

Πάτησε τον Αχινό, 15/5/2024

Το καυστικό σχόλιο της ημέρας
ΜΕΤΑΞΥ ΜΑΣ

Ο Γιάννης Συκάς μιλά για την εκπαίδευση στην εκπομπή ΠΕΚ‑τες

Την Τετάρτη στις 5 το απόγευμα στο «Ν» 99 fm
ΜΕ ΥΠΟΓΡΑΦΗ

Η ορατή ομόφυλη ελληνική οικογένεια

Γράφει η ΜΑΡΙΝΑ ΣΤΑΜΑΤΗ, Διδακτόρισσα Πολιτισμικής Τεχνολογίας και Επικοινωνίας
ΜΕ ΥΠΟΓΡΑΦΗ

Είδαμε Eurovision… εγώ, η Στρατής και το Παναγιωτελ’. Non binary by Lesvos

Γράφει ο Ταξίαρχος ε.α, ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΧΑΤΖΗΧΑΡΑΛΑΜΠΟΥΣ, συγγραφέας
ΜΕ ΥΠΟΓΡΑΦΗ

ΕΔΩ ΛΗΜΝΟΣ : Κάσπακας, ο δρόμος για τον Αγιο Γιάννη

Γράφει ο ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΚΛΑΔΙΤΗΣ*
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΟΙ ΑΠΕΝΑΝΤΙ

Η «Συνύπαρξη» προβάλλει το ντοκιμαντέρ «142 χρόνια»

Για την ταινία, την αυτοψία στη Βάστρια, αλλά και τις χρόνιες προσπάθειες για την έλευση Τούρκων επισκεπτών μιλήσαμε με τον Πάρη Βουνατσή και τον Γιάννη Παυλή
ΑΝΘΗ ΠΑΖΙΑΝΟΥ