Στις 8 Νοεμβρίου, ένα ανήλικο προσφυγόπουλο πνίγηκε στην προσπάθεια, μαζί με τον πατέρα του και περίπου 20 άτομα, να φτάσουν με βάρκα στη Σάμο. Στον πατέρα ασκήθηκε δίωξη για έκθεση σε κίνδυνο. Δύο εικόνες. Από τη μία, ένας γονιός που έβαλε το παιδί του σε μια βάρκα για να μπορέσουν να επιβιώσουν και καταλήγει θρηνώντας να βρίσκεται φυλακισμένος και αντιμέτωπος με έως και δέκα έτη κάθειρξης. Από την άλλη, μία δίωξη με ένα μήνυμα και πολλούς αποδέκτες: Όποιος επιχειρεί να έρθει, διεκδικώντας ασφάλεια για αυτόν και την οικογένεια του, το κάνει από επιλογή και τους θέτει ηθελημένα σε κίνδυνο. Για τις επαναπροωθήσεις, για τους πνιγμούς, για τα ναυάγια δεν ευθύνεται καμία εγκληματική πολιτική, παρά μόνο οι πρόσφυγες. Μιλήσαμε με τη Μαρτίνα, από την οργάνωση Help Refugees| Choose Love και τον δικηγόρο του πατέρα.

Μία ακόμη τραγωδία σημειώθηκε την Κυριακή στο Αιγαίο. Μετά από ναυάγιο στα ανοιχτά της Σάμου εντοπίστηκε νεκρό ένα ανήλικο προσφυγόπουλο. Στη βάρκα επέβαιναν -σύμφωνα με το λιμενικό- 25 άτομα. Το παιδί ήταν με τον πατέρα του.

Μετά από αρκετές ώρες, κατά τις οποίες οι άνθρωποι οι οποίοι επέβαιναν στη βάρκα προσπαθούσαν να σωθούν και να φτάσουν στις κοντινότερες ακτές, οι αρχές στη Σάμο τούς εντόπισαν και έπειτα προχώρησαν σε δύο συλλήψεις. Ο ένας είναι αυτός που, κατά τις λιμενικές αρχές, αναγνωρίστηκε ως ο χειριστής της λέμβου, ο άλλος είναι ο πατέρας του προσφυγόπουλου που βρέθηκε νεκρό.

Στον 25χρονο πατέρα του προσφυγόπουλου με καταγωγή από το Αφγανιστάν ασκήθηκε δίωξη για έκθεση σε κίνδυνο (άρθρο 306 – Νόμος 4619/2019), πράξη για την οποία έρχεται αντιμέτωπος μέχρι και με 10 χρόνια κάθειρξη.

«Έχει χάσει το παιδί του και είναι κρατούμενος, αντί να βλέπει κάποιον ψυχολόγο»

Τις τελευταίες δύο ημέρες εκτυλίσσεται μια τραγωδία μέσα σε μία άλλη τραγωδία με φόντο μια απάνθρωπη δίωξη. «Με την άσκηση της ποινικής δίωξης στον πατέρα που τον έχουν κρατήσει δύο μέρες μέσα, δεν έχει καταλάβει τι γίνεται. Έχει χάσει το παιδί του και είναι κρατούμενος, αντί να βλέπει κάποιον ψυχολόγο» περιγράφει στο TPP ο Δημήτρης Χούλης, δικηγόρος που έχει αναλάβει την υπεράσπιση του πρόσφυγα.

Σήμερα το μεσημέρι και όσο ήταν ακόμα κρατούμενος, όπως αναφέρει ο δικηγόρος του, το λιμενικό τον πήγε στο νοσοκομείο για να δει το παιδί του. «Κανονικά με χειροπέδες γιατί ήταν ακόμα κρατούμενος» επισημαίνει ο δικηγόρος, προσθέτοντας πως κατά την επιστροφή τού είχαν βγάλει τις χειροπέδες. Ο άνθρωπος αυτός τελικά, λίγες ώρες αργότερα, αφέθηκε ελεύθερος μέχρι τη δίκη του, με απαγόρευση εξόδου από τη χώρα.

Οι «επιλογές» των προσφύγων σκεπάζουν την εγκληματική πολιτική

Η συγκεκριμένη δίωξη θα μπορούσε να πει κανείς ότι ανοίγει τον ασκό του Αιόλου, δημιουργώντας ένα απάνθρωπο προηγούμενο για τους ανθρώπους που αναζητούν άσυλο, βάζοντας την οικογένεια τους σε μια βάρκα, όχι προφανώς από επιλογή.

«Τρέχουν στα δικαστήρια έναν πατέρα που είναι στο πένθος. Είναι πολύ μεγάλο θέμα που δε θέλουμε να χαθεί. Δε θέλουμε αυτό να γίνει μία νέα πρακτική στα χέρια των αρχών» αναφέρει στο TPP η Μαρτίνα από την οργάνωση Help Refugees| Choose Love, επισημαίνοντας ότι αυτές οι κατηγορίες αποτελούν άμεση επίθεση στο δικαίωμα αναζήτησης ασύλου.

«Πώς κάποιος θα καταφέρει να έρθει εδώ που είναι τα Κέντρα Ταυτοποίησης για να ζητήσει άσυλο, αν θέλουν να αφήσει το παιδί του πίσω;» αναρωτιέται ο Δ. Χούλης, προσθέτοντας ότι έχουμε να κάνουμε ουσιαστικά με την κατάργηση του ασύλου, του δικαιώματος να αναζητήσει άσυλο κάποιος με οικογένεια.

Η ποινικοποίηση της αναζήτησης ασφάλειας και προστασίας για την οικογένειά τους, είναι απ’ ότι φαίνεται ένα νέο μέρος της αλυσίδας στην οποία συνυπάρχουν οι επαναπροωθήσεις, οι πνιγμοί, τα ναυάγια και με την οποία αποδεικνύεται με τον πιο περίτρανο τρόπο η μετατροπή της (αντι)μεταναστευτικής πολιτικής σε αντεγκληματική.

«Εγκληματικές εντολές»

Ενδιαφέρον πάντως φαίνεται να έχει και η διαδρομή μέχρι τη συγκεκριμένη απάνθρωπη δίωξη. Οι πρώτες αναφορές για ναυάγιο και αναζήτηση βοήθειας από τους πρόσφυγες και μετανάστες έγιναν κοντά στις 12 το βράδυ στην οργάνωση Aegean Boat Report. Παρόλα αυτά, το λιμενικό εμφανίζεται να εντοπίζει λίγο πριν τις επτά το πρωί την επόμενη ημέρα τους πρώτους πρόσφυγες στη στεριά.

«Η θάλασσα ήταν ήρεμη, αλλά πλησιάζοντας σήκωσε πολύ κύμα και τελικά τους πέταξε στα βράχια. Κάποιος επικοινώνησε με το Aegean Boat Report λέγοντας ότι έχουν αγνοούμενους και τραυματίες και έδωσε το στίγμα τους. Ο λόγος που δεν πήραν το 112 είναι ότι γνωρίζουν ότι οι ελληνικές αρχές τους γυρνάνε πίσω και ήθελαν να είναι βέβαιοι ότι κάτι τέτοιο δε θα συμβεί.

»Όπως επιβεβαιώνεται, άνθρωποι από την οργάνωση της Aegean Boat Report κάλεσαν το λιμεναρχείο και έδωσαν το στίγμα στις 00:06. Σύμφωνα με τον πατέρα, μετά από μια μισή με δύο ώρες εμφανίστηκαν δύο σκάφη που τους έριξαν φως. Ήταν στη στεριά και κούνησαν τα χέρια. Η περιοχή, δύσκολα προσβάσιμη από στεριά και θάλασσα με κακό καιρό. Η ώρα είχε φτάσει 2 – 3 το βράδυ, τα σκάφη είχαν φύγει και δε φάνηκε να έρχεται βοήθεια. Υπήρχαν τραυματίες και αγνοούμενοι. Ξεκίνησαν με τα πόδια να φέρουν βοήθεια. Στις 6:40 θα εντοπιστούν από περιπολικό όχημα του λιμενικού ψηλά στο βουνό» επισημαίνει ο δικηγόρος.

Όπως ο ίδιος υπογραμμίζει εκείνη την ημέρα φαίνεται να υπάρχουν πολλές ελλείψεις και παραλείψεις από την πλευρά του λιμενικού. Ωστόσο υπογραμμίζει ότι αυτές οι παραλείψεις αποδίδονται στην πολιτική των επαναπροωθήσεων.«Είναι γιατί έχουν συνηθίσει να τους πιάνουν και να τους στέλνουν πίσω γιατί ακολουθούν εντολές. Οι εντολές είναι εγκληματικές. Πρέπει να γίνει διαχωρισμός. Δεν έχει να κάνει με τους λιμενικούς. Αυτοί συνήθως πηγαίνουν και θαλασσοπνίγονται, έχει να κάνει με αυτές τις εντολές που είμαστε “περήφανοι” ότι δεν έρχονται πια, αυτό είναι το “δεν έρχονται πια”. Τους παίρνουν και τους στέλνουν πίσω».