Για τον Στράτη Μυριβήλη και πάλι…
Γράφει ο ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΜΑΝΤΖΑΡΗΣ Δημοσίευση 20/4/2019
Με ένα αναλυτικό άρθρο 1.500 λέξεων απάντησε ο κ. Στρατής Αναγνώστου μέσα από την ιστοσελίδα «Στο Νησί» σε άρθρο μου στην ίδια ιστοσελίδα σχετικά με τη στάση του μεγάλου μας λογοτέχνη Στράτη Μυριβήλη την περίοδο του εμφυλίου πολέμου 1945 – 1949. Στο άρθρο του καταπιάνεται με όλα (από το σταυρό στο «Απελλή» ως τον Νίκο Ζαχαριάδη και το Μακεδονικό), αλλά δεν απαντά στο βασικό μου επιχείρημα. Ότι δηλαδή ο Μυριβήλης, ανεξάρτητα από την αναμφισβήτητη τεράστια λογοτεχνική του αξία, στο συγκεκριμένο πολιτικοκοινωνικό πλαίσιο της περιόδου δεν υπήρξε απλά και μόνο ιδεολογικά αντικομουνιστής, αλλά πήρε έμπρακτα και ενεργά μέρος και στήριξε με φανατισμό και μίσος τη μια πλευρά του εμφυλίου : την ακροδεξιά, βασιλόφρονα και εθνικιστική πλευρά.
Οι ύμνοι του για το «πετυχημένο» πείραμα της Μακρονήσου, η σχέση του με τα ανάκτορα και η ένταξή του, μέσω των ραδιοφωνικών εκπομπών και της αρθρογραφίας του στη προπαγάνδα της πλευράς αυτής, το αποδεικνύουν. Ο δε πατριωτισμός του ταυτίστηκε με την αντίληψη για τον πατριωτισμό της εθνικόφρονος ακροδεξιάς. Αυτή δυστυχώς είναι η πραγματικότητα η οποία και σε μεγάλο βαθμό ρίχνει σκιές στην αντιπολεμική του πένα την περίοδο πριν το 1938. Οι εκκλήσεις λοιπόν για μετριοπάθεια και μεσότητα, περισσότερο θυμίζουν τον Αν. Νόμο 942/1946 του εμφυλίου «Περί λήψεως μέτρων προς κατευνασμό των πολιτικών παθών» και λιγότερο απαντούν στα γεγονότα.
Υ.Γ. 1. Πουθενά δεν είδα μια δημόσια πρόσκληση για υποβολή εισηγήσεων για το πρόσφατο συνέδριο για το Μυριβήλη, ώστε να έχω κάποια επιλογή υποβολής αντίστοιχης εισήγησης! Και ως γνωστόν απρόσκλητος πάει κανείς μόνο …σε κηδείες και σε διαδηλώσεις!
Υ.Γ. 2 Στη φωτογραφία ο Στράτης Μυριβήλης με τη γυναίκα - σύμβολο της περιόδου, τη βασίλισσα Φρειδερίκη.