Η ακρίβεια καίει τα ελληνικά νοικοκυριά
Οι αυξήσεις στα υγρά καύσιμα τρώνε το 10% του κατώτατου μισθού, σύμφωνα με την ενδιάμεση έκθεση του Ινστιτούτου Εργασίας της ΓΣΕΕ
Από το NEWSROOM Δημοσίευση 24/11/2021
Μεγάλο μέρος της έκθεσης του Ινστιτούτου Εργασίας της ΓΣΕΕ που κυκλοφόρησε σήμερα 24 Νοεμβρίου αφιερώνεται στο ζήτημα της ακρίβειας με την οποία είναι αντιμέτωπα τα λαϊκά νοικοκυριά της χώρας.
Χαρακτηριστικά στην έκθεση τονίζεται: «στην τρέχουσα περίοδο η αύξηση των τιμών βασικών προϊόντων, και κυρίως της ενέργειας, θα υποβαθμίσει το βιοτικό επίπεδο των νοικοκυριών, ειδικά των φτωχότερων. Είναι κρίσιμο να τονιστεί ότι η αύξηση των τιμών δεν προέρχεται από μισθολογικές αυξήσεις. Αντιθέτως, κρίσιμης σημασίας είναι η αύξηση των αποδοχών των μισθωτών, που θα προστατέψει την αγοραστική τους δύναμη και το βιοτικό τους επίπεδο με θετικά σταθεροποιητικά αποτελέσματα στο μακροοικονομικό σύστημα.
Σχετικά με την εξέλιξη της τιμής της ενέργειας, η αύξησή της είναι καθολική στην ΕΕ, εξαιρουμένης της Μάλτας, ενώ είναι και υψηλή, σε βαθμό που αυξάνει σημαντικά τις πληθωριστικές προσδοκίες και το κόστος διαβίωσης. Στην πλειονότητα των περιπτώσεων η επιπλέον επιβάρυνση στον κατώτατο μισθό από την αύξηση της τιμής της αμόλυβδης, του πετρελαίου κίνησης και του πετρελαίου θέρμανσης υπερβαίνει το 10% και σε κάποιες περιπτώσεις ξεπερνά το 25%»
Η Ελλάδα, αναφέρει η μελέτη, έχει την τέταρτη υψηλότερη τιμή ανά λίτρο στην ΕΕ, τόσο σε απόλυτες τιμές όσο και σε σχέση με τον κατώτατο μισθό. Ίδιου περίπου μεγέθους ήταν η αύξηση της τιμής του πετρελαίου κίνησης και του πετρελαίου θέρμανσης έναντι του κατώτατου μισθού (8% και 12% αντίστοιχα). Σημειώνεται ότι στην Ελλάδα η τιμή ανά λίτρο του πετρελαίου κίνησης βρίσκεται κοντά στον μέσο όρο της ΕΕ, ενώ στην περίπτωση του πετρελαίου θέρμανσης η τιμή ανά λίτρο είναι μέτρια προς υψηλή σε σχέση με τα υπόλοιπα κράτη-μέλη.
Ένας βασικός λόγος των υψηλών τιμών στην ενέργεια είναι η υψηλή φορολογία της. Η φορολογική επιβάρυνση στην Ελλάδα είναι κοντά στο 60% της λιανικής τιμής της αμόλυβδης ανά λίτρο, κατατάσσοντας τη χώρα στη δεύτερη υψηλότερη θέση μεταξύ των κρατών- μελών της ΕΕ. Όσον αφορά το πετρέλαιο κίνησης, η φορολογική επιβάρυνση ανά λίτρο είναι περίπου 46%, ενώ στο πετρέλαιο θέρμανσης η φορολογική επιβάρυνση ‒η οποία βρίσκεται σε πολύ υψηλότερα επίπεδα από τον μέσο όρο της Ευρωζώνης και της ΕΕ‒ είναι 43%.
Η ακρίβεια στα τρόφιμα
Η ακρίβεια όμως δεν περιορίζεται μόνο στην ενέργεια, αλλά αφορά και τα τρόφιμα. Μέχρι τον Σεπτέμβριο του τρέχοντος έτους ο δείκτης της τιμής των κρεάτων, που κατέχουν και το μεγαλύτερο ειδικό βάρος στη στάθμιση του εθνικού Δείκτη Τιμών Καταναλωτή (ΔΤΚ), ήταν σχετικά σταθερός, ενώ τον Οκτώβριο παρουσίασε περιορισμένη αύξηση της τάξης του 1% σε μηνιαία βάση και του 3% σε ετήσια. Σε άλλες, όμως, κατηγορίες 54τροφίμων, όπως είναι τα έλαια και τα λίπη, καθώς και τα ψάρια και τα θαλασσινά, η αύξηση του δείκτη τιμών είναι πολύ υψηλότερη.
Έπειτα από τη σχετική σταθερότητα της περιόδου Δεκέμβριος 2019-Ιούλιος 2021, ο δείκτης τιμής των ελαίων και των λιπών αυξήθηκε μεταξύ Αυγούστου και Σεπτεμβρίου κατά 8,9% και επιπλέον 1,65% τον Οκτώβριο. Σε ετήσια, όμως, βάση η αύξηση είναι πολύ υψηλότερη (15,4% τον Σεπτέμβριο και 18,5% τον Οκτώβριο). Ο δείκτης τιμών για τα ψάρια και τα θαλασσινά παρουσιάζει διαρκή αύξηση καθ’ όλη την υπό εξέταση περίοδο. Μεταξύ Σεπτεμβρίου 2020 και Σεπτεμβρίου 2021 ο δείκτης αυξήθηκε 5,4%, ενώ η ετήσια αύξηση τον Οκτώβριο ήταν περίπου 5,9%. Τέλος, αξίζει να σημειωθεί ότι ο δείκτης τιμών των φρούτων και των λαχανικών μειώθηκε τον Οκτώβριο έπειτα από μια μεγάλη αύξηση κατά τους θερινούς μήνες λόγω εποχικότητας της κατανάλωσης τους. Γι’ αυτόν τον λόγο η ουσιαστική επίδραση της γενικευμένης αύξησης των τιμών στον δείκτη τιμών των συγκεκριμένων προϊόντων θα πρέπει να εκτιμηθεί μετά τα αποτελέσματα των αμέσως επόμενων μηνών.