Πες μου τι γίνεται μ' εκείνα τα παιδιά

Που αν και γεννιούνται κανονικά

Δε μεγαλώνουν κανονικά

Δεν ονειρεύονται κανονικά

Ούτ' ερωτεύονται κανονικά

Πες μου μαμά...

Πες μου αν πεθαίνουν

Πες μου αν πεθαίνουν κανονικά

Στίχοι: Γιάννης Αγγελάκας

Μουσική: Γιώργος Καρράς

Πρώτη εκτέλεση: Τρύπες

Άκουσέ το

Μια βραδιά για την οποία διψούσαμε τελικά πολλές και πολλοί να γίνει, στη μνήμη του Ζακ Κωστόπουλου, της Zackie Oh που βρήκε τραγικό θάνατο, σχεδόν έναν χρόνο πριν στις 21 Σεπτεμβρίου 2018 έγινε την περασμένη Παρασκευή στο «Πανελλήνιον». Ο Παύλος Παυλίδης, αγαπημένος τραγουδιστής από τα «Ξύλινα Σπαθιά» ήταν ο πρώτος που έγραψε το αλλιώτικο παιδάκι:

«Αφού χορτάσαν βία και αίμα στις οθόνες τους

αφού ταΐσαν με σκουπίδια τα παιδιά τους

βάφουν με αίματα τα χέρια ως τους αγκώνες τους

κι ύστερα πλένουνε τα πεζοδρόμια τους».

 Αλλά η έννοια της κανονικότητας είχε ήδη μπει δεκαετίες νωρίτερα από τις «Τρύπες» (βλ. παραπάνω «τα κανονικά παιδιά»).

Όταν αρχικά ευχαρίστησα τον Χάρη που παραχώρησε τον χώρο χωρίς δέυτερη σκέψη, το έκανα γιατί αυτό το βιβλίο για πολλούς δεν είναι κανονικό.

Όταν ένας φούρνος έβαλε την αφίσα με τη βιβλιοπαρουσίαση, εισέπραξε πολλά μπράβο. Όταν ζητήσαμε από ένα χαρτοπωλείο να τη βάλει, μας είπαν ότι τώρα τρέχουν τα σχολικά είδη και δεν θέλουν οι γονείς να βλέπουν τα παιδιά τους τέτοια πράγματα. Θα έχαναν πελατεία, μας είπαν.

Ζούμε στην εποχή που ο Κωνσταντίνος Μπογδάνος δηλώνει κανονικός, ενάντια στη λεσβιακή βιγκανικότητα που κάνει λόγο για τοξική αρρενωπότητα.

Ζούμε στην εποχή που ο πρωθυπουργός λέει ότι θα επαναφέρει την κανονικότητα.  Λίγες μέρες πιο πριν, αυτή ήταν και η δήλωση του νέου δημάρχου Μυτιλήνης, ότι θα επανέλθει η κανονικότητα στο νησί μας, εννοώντας, το προσφυγικό.

Το τρίπτυχο της πατρίδας, της θρησκείας και της οικογένειας σε επίπεδο ρητορικής  μπαίνει στο κάδρο της κανονικότητας, σαν να μην είναι δανεισμένο από τη χούντα και ο,τιδήποτε άλλο, από το πουθενά φαντάζει απίστευτα ριζοσπαστικό- τόσο που εμπνέει τον Αρκά για ακόμα ένα σκετσάκι μίσους.

Όταν ο Ζακ δολοφονείται, μέρα μεσημέρι της 21^ης Σεπτεμβρίου στην Ομόνοια, μοιάζει αρχικά να φεύγει ακόμα μια ζωή χωρίς σημασία. Ο κυρ Παντελής, μαζί και η τηλεόραση θα πούνε ότι Ένα πρεζάκι, ληστής, γκέι με aids, βρήκε τον θάνατο που επέλεξε ο ίδιος.

Δεν θα πει όμως το ίδιο το μεγάλο κύμα αλληλεγγύης που είδε τον Ζακ, την Zackie Oh, τον ακτιβιστή, την queer φιγούρα, ψυχή του κινήματος ως σύμβολο για να μιλήσει γι’ αυτή την κανονικότητα που δολοφονεί κάθε μέρα. Και πλέον μιλάμε, γράφουμε, συζητάμε όλο και πιο δυνατά, όλο και περισσότερο δημόσια.

φωτογραφία: Σπύρος-Μύρων Παυλής

Η Μαρία Λούκα

Η Μαρία Λούκα, δημοσιογράφος και σεναριογράφος, υποψήφια τέσσερις φορές για το ευρωπαϊκό βραβείο δημοσιογραφίας και βραβευμένη με το «Ελένη Βλάχου» το 2013, μίλησε για τη σχέση της με τον Ζακ, την επιμέλεια των κειμένων του και τις συνεντεύξεις που του είχε πάρει στο πλαίσιο δύο ντοκιμαντέρ που κυκλοφόρησαν, και ενός βιβλίου που δεν ολοκληρώθηκε γιατί η κλεψύδρα του χρόνου, όπως είπε και η ίδια σταμάτησε την ημέρα της δολοφονίας του. Η Μαρία Λούκα είναι βασική συντελέστρια του βιβλίου που παρουσιάστηκε για τον Ζακ, και εκδόθηκε από τις εκδόσεις «το Ροδακιό» με τη στήριξη της «Στέγης» του Ιδρύματος Ωνάση, όπου ο Ζακ είχε πρωταγωνιστήσει σε θεατρική της παράσταση.

Η Μαρία Λούκα μεταξύ άλλων ανέφερε: «ο Ζακ δολοφονήθηκε για τους λόγους για τους οποίους έζησε. Η ζωή και ο βάρβαρος θάνατος του μας κληροδοτούν ένα μαρτυρικό αποτύπωμα με μια βαθιά κοσμική έννοια.

Αυτή είναι η ιστορία ενός ανθρώπου που θανατώθηκε βάναυσα ένα λίγο φθινοπωρινό μεσημέρι στο κέντρο της πόλης απ’ όλες εκείνες τις αιτίες που αντιμάχονταν όσο ζούσε. Είναι μαζί, όμως, και πολλές άλλες ιστορίες. Η ιστορία της ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητας που αρνείται τη ντουλάπα ως μήτρα της σεξουαλικής και έμφυλης καταπίεσης , δραπετεύει, γίνεται ορατή, βιώνει ομοφοβία και τρανσφοβία, σμπαραλιάζεται αλλά ξανασηκώνεται περήφανη. Είναι η ιστορία των ανθρώπων που ζουν με HIV και δεν τους σκοτώνει ο ιός αλλά μπορεί να τους σκοτώσει η άγνοια, το στίγμα , η προκατάληψη και αγωνίζονται για αξιοπρέπεια. Είναι η ιστορία των queer υποκειμένων που αμφισβητούν τον αυστηρό δυισμό του φύλου ως την πιο σκληρή κατηγορία νοήματος, αποφεύγουν να κατηγοριοποιηθούν ως «αρρενωπότητες» ή «θηλυκότητες», τιμωρούνται για την ανυπακοή τους αλλά επιμένουν πεισματικά να μη μπαίνουν σε καλούπια. Είναι η ιστορία των drag queens που με την πληθωρική και βιτριολική παρουσία τους σπάνε την ευθύγραμμη ραχοκοκαλιά της τέχνης, εξορίζονται από τους κόλπους της αλλά ανεβαίνουν ξανά στη σκηνή της πειραματικής αυθάδειας, καμουφλάροντας με έντονο κραγιόν τις πληγές τους.

Ο Ζακ κουβαλούσε όλες αυτές τις ταυτότητες και αυτό το οποίο πολεμήθηκε λυσσαλέα πρώτα στην κοινωνική αρένα της Γλάδστωνος κι έπειτα στην αρένα των μίντια ήταν ακριβώς οι ταυτότητες του γιατί ήταν καρφίτσες που τρύπαγαν το συμπαγές δέρμα της κανονικότητας».

Ο αναπληρωτής Καθηγητής Κοινωνικής Ανθρωπολογίας, Κώστας Γιαννακόπουλος που οι μελέτες του για το φύλο και τη σεξουαλικότητα ανοίγουν τα μάτια στην ελληνική ακαδημαϊκή κοινότητα και όχι μόνο, αλλά κυρίως τα μάτια των φοιτητών και των φοιτητριών του αναφέρθηκε σε όλη τη σχετική βιβλιογραφία και την πολιτική της σηματοδότηση, διαβάζοντας κείμενα του ίδιου του Ζακ από το βιβλίο. Ελπίζουμε σύντομα να δημοσιεύσουμε και την εισήγησή του αυτούσια.

Ο συγγραφέας, Γιώργος Τυρίκος Εργάς, αναφέρθηκε σε αυτή τη βραδιά: «Ήταν η εκφορά μιας συλλογικής φωνής, σταθερής, εμπεριστατωμένης, επιστημονικής, ακτιβιστικής - σοβαρής ως το κόκαλο και πεισματάρας όσο δεν πάει. Η φωνή αυτή που ενισχύθηκε από τον τόσο κόσμο που ήρθε να τιμήσει αυτό το "μνημόσυνο" στον Ζακ Κωστόπουλο, στην Zάκι-ο λέει, νομίζω, κάτι απλό : δε θα φοβηθούμε, δε θα σιωπήσουμε, δε θα σταματήσουμε να είμαστε περήφανοι ο καθένας για την διαφορετικότητά του. Ο σιωπηλός "νοικοκύρης" που μεταμορφώνεται σε φονιά, ο αστυνομικός που σκοτώνει επειδή "έτσι είναι και σε όποιον αρέσει", μια ολόκληρη κοινωνία που τρέφεται από τον κυρίαρχο λόγο μιας εξουσιαστικής δομής ισοπεδωτικής προς κάθετι το ελεύθερο, έχουν αντίλογο. Δεν μπορούν να αλωνίζουν μόνοι, δεν είναι μόνοι στο παιχνίδι, δεν έχουν ελεύθερο να δολοφονούν, θα λογοδοτούν. Τα συγχαρητήρια είναι λίγα σε όλους όσους οργάνωσαν την εκδήλωση, είναι τεράστιο πράγμα να μιλάμε δημόσια, δίχως φόβο στην καρδιά της πόλης για ζητήματα που στην καρδιά τους είναι τόσο ελπιδοφόρα μα περιβάλλονται από τόσο ζοφερό και τρομακτικό σκοτάδι.»

Ο δικηγόρος, Στρατής Σκουντιανέλλης αναφέρθηκε στο πώς συκοφαντήθηκε η μνήμη του Ζακ, τις δυσκολίες της ΛΟΑΤΚΙ+ Κοινότητας και τα πραγματικά διλήμματα: «Είναι κακό να ερωτεύεσαι άτομα του ίδιου φύλου;», συγκινώντας τους παρευρισκόμενους.

Ευχαριστίες

Οι διοργανωτές ευχαρίστησαν τον Χάρη Μιχαηλίδη που χωρίς δεύτερη σκέψη δέχτηκε να παρουσιαστεί το βιβλίο για τον Ζακ Κωστόπουλο, για τη Zackie Oh, στο Πανελλήνιον.

Τον Λευτέρη Κουμαρά που άφησε ένα βράδυ την Ερεσό και ήρθε να μας τραβήξει φωτογραφίες.

Τη στιχουργό και dj Ντέπη Χατζηκαμπάνη που στήριξε αφιλοκερδώς την εκδήλωση με τις μοναδικές μουσικές της επιλογές, μετά το τέλος της βιβλιοπαρουσίασης,  Παναγιώτη Μπαλάσκα για την επιμέλεια της αφίσας, τον Αλέξανδρο Κατσή για τις φωτογραφίες του ΖΑΚ που παραχώρησε, τις εκδόσεις «Ροδακιό» που έστειλαν τα βιβλία, τα έσοδα από τα οποία θα διατεθούν για την ενίσχυση της οικογένειας του Ζακ για τα δικαστικά έξοδα.΄

Χορηγός επικοινωνίας ΣτοΝησί, www.stonisi.gr

Με αυτούς τους ομιλητές και τη Μαρία Λούκα, μιλήσαμε την Παρασκευή 6 Σεπτεμβρίου για τη δική μας κανονικότητα.

Και όπως είπε και ο ΖΑΚ: «Χρειάζεται αγάπη. Και λίγο γκλίτερ»

Επειδή τα βιβλία εξαντλήθηκαν, τα βιβλιοπωλεία και ιδιώτες μπορούν να επικοινωνούν με τις εκδόσεις Ροδακιό  Κολοκοτρώνη 59β, Αθήνα, 210 3839355