× Στο Νησί
SOCIAL MEDIA

Ένα εμβατήριο για την απελευθέρωση της Μυτιλήνης

Γράφει ο ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΦΕΥΓΑΛΑΣ*

Δημοσίευση 8/11/2023

Ένα εμβατήριο για την απελευθέρωση της Μυτιλήνης

Ο Αντώνης Καλαματιανός δραστηριοποιήθηκε για λίγα χρόνια στη Μυτιλήνη ως μουσικός-μουσικοδιδάσκαλος. Το 1911 συμμετείχε στη «Μουσική Σχολή Θ. Θεοδωρίδου και Α. Καλαματιανού» που λειτούργησε στο Θέατρο Καψιμάλη, όπου γίνονταν μαθήματα φωνητικής, κιθάρας, μαντολίνου και μαντόλας. Από το καλοκαίρι του 1912 ξεκίνησε να διδάσκει στη «Μουσική Σχολή του Συνεργατικού Σωματείου Λέσβου», ενώ στη συνέχεια δραστηριοποιήθηκε και ως διορισμένος γενικός αντιπρόσωπος των μουσικών οργάνων «Ferdinando Roth» προμηθεύοντας τη Μυτιλήνη με πνευστά και έγχορδα όργανα, ακόμα και τύμπανα (ταμπουρίνα) για τους προσκόπους. Στη συνέχεια, στις αρχές του 1914 ιδρύθηκε νέα μουσική σχολή υπό τη διεύθυνσή του. Κατά την παραμονή του στη Λέσβο συνεργάστηκε με τοπικά μουσικά σύνολα και περιοδεύοντες θιάσους και συμμετείχε σε πολλές καλλιτεχνικές εσπερίδες. Παρ’ όλο που δεν ήταν πιανίστας, για κάποιο διάστημα παρουσιάζεται στον Τύπο της εποχής να παίζει πιάνο στον κινηματογράφο «Αλκαίο».

Κατά την παραμονή του στη Μυτιλήνη, ο Καλαματιανός συνέθεσε και μουσική. Στα τραγούδια που καταγράφονται στο ρεπερτόριο της Μουσικής Σχολής του Συνεργατικού Σωματείου, περιλαμβάνονται και ορισμένες μελοποιήσεις του, όπως «Τα Ναυτόπουλα», ο «Ύμνος προς την εργασίαν» και ο «Ύμνος του Σωματείου». Με αφορμή την απελευθέρωση της Μυτιλήνης τον Νοέμβριο του 1912, ο Καλαματιανός μελοποίησε το ποίημα «Ελευθέρα Μυτιλήνη» του συμβολαιογράφου Αριστ. Μάνδρα. Το εμβατήριο εκτυπώθηκε στην Αθήνα το 1913, είναι γραμμένο για φωνή και πιάνο, και είναι αφιερωμένο στον υποπλοίαρχο του Βασιλικού Ναυτικού Κωνσταντίνο Μελά. Περιλαμβάνει εισαγωγή και πρώτο μέρος στη Φα μείζονα, ενώ στο δεύτερο μέρος («Trio») συνεχίζει στη Σι ύφεση μείζονα.

ΕΛΕΥΘΕΡΑ ΜΥΤΙΛΗΝΗ
Χαίρε πατρίς μου! έφθασε πανένδοξη εκείνη
που χρόνια επερίμενες να σπάση τα δεσμά
και από δούλη, ελεύθερη πετάξου, Μυτιλήνη,
μεσ’ της Ελλάδος τη θερμή κ’ ηρωική αγκαλιά.

Χαίρε! το μισοφέγγαρο για πάντα έχει δύση
κ’ ιδέ την κυανόλευκη τ’ αγέρι πως φυσά
της λευθεριάς που έφερε για να σε αναστήση
η δοξασμένη μας Ελλάς, η μάνα η γλυκειά.

Τώρ’ αρματώσου και εσύ και το ψηλό κοντάρι
που στέκει η σημαία μας αγκάλιασε σφικτά,
και στο πλευρό της μάννας μας στέκε να μη σε πάρη
κανείς, γιατ’ έτσι δεν θα δης ποτέ πλέον σκλαβιά

Πηγές: Εφ. Αγών (1911), Εφ. Λαϊκός Αγών (1912-1913), Εφ. Λέσβος (1914), περ. Μουσική (1912-1913). Η πρωτότυπη παρτιτούρα βρίσκεται στο «Αρχείο Ελλήνων Μουσουργών Θωμά Ταμβάκου».


*Ο Στέφανος Φευγαλάς είναι υποψήφιος διδάκτορας του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων

ΤΑ ΣΧΟΛΙΑ ΣΑΣ
Tο stonisi.gr δημοσιεύει κάθε σχόλιο. Θεωρούμε ότι ο καθένας έχει το δικαίωμα να εκφράζει ελεύθερα τις απόψεις του. Ωστόσο, αυτό δεν σημαίνει ότι υιοθετούμε τις απόψεις αυτές καθώς εκφράζουν αποκλειστικά τον εκάστοτε σχολιαστή. Τα συκοφαντικά ή υβριστικά σχόλια θα διαγράφονται χωρίς προειδοποίηση.

ΣΤΗΝ ΙΔΙΑ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ
ΘΕΑΤΡΟ

«Απόψε τρώμε στης Ιοκάστης» από το ΦΟΜ

Την κωμωδία του Άκη Δήμου, παρουσιάζει η δραστήρια θεατρική ομάδα το Σάββατο 2, την Κυριακή 3 και την Δευτέρα 4 Δεκεμβρίου στο Δημοτικό Θέατρο Μυτιλήνης
ΜΥΤΙΛΗΝΗ

Έρχονται Χριστούγεννα στη Μυτιλήνη με εκδηλώσεις και στολισμό!

Ο σύμβουλος του Δήμου Μυτιλήνης σε ζητήματα πολιτισμού Μάκης Βενέτας, αναφέρεται στο πλαίσιο των φετινών εκδηλώσεων για τις γιορτές αλλά και στην προσπάθεια που γίνεται να στηριχθεί πολιτιστικά η πόλη και τα χωριά
ΜΑΡΙΑ ΧΑΤΖΗΓΕΩΡΓΙΟΥ
ΜΟΥΣΙΚΗ

Ένα «πορτοκαλί» φωτεινό μέλλον για την έμφυλη ισότητα!

Ευφάνταστες δράσεις στο Δημοτικό Θέατρο Μυτιλήνης με ενημέρωση, έκθεση και μουσική
ΜΟΥΣΙΚΗ

Ένα τραγούδι… για όλες τις γυναίκες του κόσμου!

Πάνος Γαληνός δημιουργός, στην αίθρια σκηνή του Δημοτικού Θεάτρου Μυτιλήνης με τον Ρούντι από το συγκρότημα Rad
ΘΕΑΤΡΟ

«Η Κοκκινοσκουφίτσα» στο Βιβλιοπωλείο Φωτίου

Διαδραστικό μουσικοκινητικό κουκλοθέατρο
ΒΙΒΛΙΟ

«Μυστήριο» στο Μουσείο Ούζου Βαρβαγιάννη

Μια αλλιώτικη ξενάγηση με αφορμή το βιβλίο του Κώστα Στοφόρου «Πολύ αργά για τ’ Αϊδίνι»
ΜΟΥΣΙΚΗ

Εργαστήρι σύνθεσης ηλεκτρονικής μουσικής με τον Kebzer

Θα πραγματοποιηθεί στον πολυχώρο «Λευκό Χαρτί», στις 16 Δεκεμβρίου, με τον Λεσβιακής καταγωγής καλλιτέχνη Kebzer. Διοργανωτής είναι το «ΣΥΝTHESIS Lab»
ΒΙΒΛΙΟ

Ημέρες βιβλιοδετείων σε Μυτιλήνη, Ραφήνα και Αθήνα

Ευκαιρία γνωριμίας με την βιβλιοδετική τέχνη το Σαββατοκύριακο 25 – 26 Νοεμβρίου
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΒΙΒΛΙΟ

10 κεράκια για το Book and Art!

Η Βάλια Μπαρμπατιώτη έκανε την αγάπη της για το βιβλίο και το διάβασμα, επάγγελμα. Σε συνέντευξη στο «Ν» 99 fm μιλά για την πορεία της στο χώρο και την απόφασή της να ανοίξει βιβλιοπωλείο μέσα στην οικονομική κρίση
ΜΑΡΙΑ ΧΑΤΖΗΓΕΩΡΓΙΟΥ
ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ

Αναμνηστικό στον ξάδερφο του Μυρογιάννη από την ΚΝΕ

Πρεμιέρα για το ντοκιμαντέρ «Ενας ζεστός Νοέμβρης»
ΘΕΑΤΡΟ

Δύο ακόμη παραστάσεις «Πέρασα με κόκκινο»

Μετά την μεγάλη ανταπόκριση του κοινού στο έργο του Αναγνωστηρίου Αγιάσου, για τη ζωή της Κατερίνας Γώγου, θα δοθούν άλλες δύο παραστάσεις το διήμερο 25 και 26 Νοεμβρίου στο θέατρο του ΦΟΜ