Χιλή: Δεν είναι η οικονομία estúpido, ούτε η λιτότητα, είναι η ανισότητα
Πάνω από ένα εκατομμύριο διαδηλωτές πλημμύρισαν τους δρόμους του Σαντιάγκο φωνάζοντας και τραγουδώντας
Γράφει η ΜΑΡΙΑ ΛΙΛΑ Δημοσίευση 29/10/2019
Πάνω από ένα εκατομμύριο διαδηλωτές πλημμύρισαν χθες τους δρόμους του Σαντιάγκο φωνάζοντας και τραγουδώντας: «λαός ενωμένος ποτέ νικημένος» (El pueblo unido jamás será vencido) και το «δικαίωμα να ζουν ειρηνικά» (El derecho de vivir en paz), καθώς στη μεγαλύτερη πορεία που γνώρισε η Χιλή από τη δεκαετία του 90, που επέστρεψε στη δημοκρατία, στρατός και αστυνομία, κάτω από το καθεστώς έκτακτης ανάγκης, δεν δίστασαν να κάνουν χρήση πραγματικών πυρών, με αποτέλεσμα 19 νεκρούς και δεκάδες τραυματίες- σε οκτώ ημέρες- ενώ οι συλληφθέντες ξεπέρασαν τις 7.000.
Κι όπως λένε οι διαδηλωτές, είναι γνωστό εδώ και μισό αιώνα, ότι όπως σε όλη τη Λατινική Αμερική, έτσι και στη Χιλή, η κινητήρια δύναμη των μαζικών διαμαρτυριών δεν είναι η φτώχεια ή η ακρίβεια -καθώς η αύξηση των κομίστρων στα μέσα μεταφοράς έδωσε το έναυσμα- αλλά η αγανάκτηση από την τεράστια κοινωνική ανισότητα.
Σε μια αξιέπαινη έκρηξη ειλικρίνειας ο José Octavio Bordón είπε ότι «ούτε εμείς που έχουμε ακαδημαϊκή και πολιτική εμπειρία δεν μπορέσαμε να προβλέψουμε αυτήν την κατάσταση». Ο αιφνιδιασμός του πρεσβευτή της Αργεντινής στη Χιλή δείχνει πως στερεοτυπικά θεωρεί ότι οι κοινωνικές εξεγέρσεις συμβαίνουν σε περιβάλλον ακραίας φτώχειας και γι ‘αυτό είναι παράδοξο σε αυτόν και πολλούς άλλους πολιτικούς ή εκπροσώπους της ανώτερης τάξης να εξηγήσουν αυτό που συμβαίνει στη Γαλλία με τα κίτρινα γιλέκα, ή στη Βρετανία με το Brexit και πολύ περισσότερο σε οικονομίες όπως αυτές του Εκουαδόρ ή της Χιλής, που ενώ οι κοινωνίες βρίσκονται σε ανάπτυξη και χωρίς δυστυχία από την φτώχεια, αντιδρούν μαζικά και αποφασιστικά.
Όταν το 1983 έφυγε η στρατιωτική δικτατορική κυβέρνηση από τη Χιλή, η οποία διαχειρίστηκε με τον χειρότερο τρόπο την οικονομία της χώρας, άφησε το ποσοστό φτώχειας στο 4,7%. Σήμερα, τριάντα έξι χρόνια αργότερα, το ΑΕΠ είναι υπερδιπλάσιο, αλλά το ποσοστό των φτωχών ανέρχεται στο 35% του πληθυσμού.
Κάτι είναι σίγουρα λάθος στην κατανομή του πλούτου και των ευκαιριών και δεν περνά πια απαρατήρητο.
Προς τι λοιπόν η έκπληξη για την λαϊκή εξέγερση;
Επειδή, η Χιλή έχει ανάπτυξη εδώ και τρία χρόνια 3%, την καλύτερη οικονομία σε όλη τη Λατινική Αμερική, πληθωρισμό μόλις 2%, ανεργία 7% και κατά κεφαλήν εισόδημα είκοσι χιλιάδων δολαρίων, 25% παραπάνω από την Αργεντινή.
Κι όμως οι αριθμοί ενίοτε κρύβουν την αλήθεια, αφού ο μέσος μισθός σήμερα στη Χιλή είναι 562 δολάρια το μήνα.
Ο πρόεδρος της χώρας Σεμπαστιάν Πινιέρα, που εδώ και μία εβδομάδα, έλεγε «βρισκόμαστε σε πόλεμο» είπε σήμερα ότι «όλοι ακούσαμε το μήνυμα της διαδήλωσης», αλλά φαίνεται ότι είναι ο μόνος που δεν έχει καταλάβει τι συμβαίνει καθώς διαθέτει περιουσία 2,7 δισεκατομμυρίων δολαρίων.
Ο Πινιέρα δεν κατάλαβε ότι κατάφερε να ενώσει το λαό της Χιλής και να τον οδηγήσει στο μεγαλύτερο κύμα διαμαρτυρίας από την εποχή του Πινοσέτ όταν ο κόσμος έβγαινε στους δρόμους την περίοδο του δημοψηφίσματος και τραγουδούσε το σύνθημα: « Χιλή η χαρά έρχεται».
Ο Πινιέρα ζήτησε την παραίτηση όλων των υπουργών του, αρνούμενος να παραιτηθεί ο ίδιος και υποσχέθηκε ότι «από τη Δευτέρα επιστρέφουμε στην κανονικότητα».
Τη στιγμή που ο κόσμος έβγαινε και πάλι στους δρόμους του Σαντιάγκο, του Βαλπαραΐσο και των άλλων μεγάλων πόλεων ο Πινιέρα έλεγε ότι από αύριο 27 Οκτωβρίου θα καταργήσει την κατάσταση έκτακτης ανάγκης και θα αποσύρει το στρατό από τους δρόμους.
Οι Χιλιανοί, όμως, δεν φοβήθηκαν τον στρατό στους δρόμους και θέλουν να τελειώνουν με τον Πινιέρα – «Πινιεσέτ», όπως τον φωνάζουν και το «χιλιανό μοντέλο» του νεοφιλελευθερισμού.
Θέλουν δημόσια υγεία και παιδεία για όλους, αλλαγή συντάγματος -αφού είναι σε ισχύ ακόμη το σύνταγμα του Πινοσέτ, αξιοπρεπείς μισθούς και συντάξεις.
Αξιοπρέπεια, δημοκρατία και μέτρα για την καταπολέμηση της κοινωνικής και οικονομικής ανισότητας, τίποτα λιγότερο ή περισσότερο.