Στους πρόποδες του βουνού Λεπέτυμνος συναντάμε ένα από τα πιο όμορφα χωριά του νησιού μας την Πελόπη. Το χωριό διασχίζει μικρός ποταμός που κατεβαίνει από το Λεπέτυμνο και καταλήγει στον ποταμό Τσικνιά.

Ένα από τα πολλά γεφύρια που συνδέουν το χωριό

Μπαίνοντας στην καρδιά του χειμώνα, οι ορεινές εκδρομές είναι η πρωταρχική επιλογή για τις εξορμήσεις μας. Ιδανικός ορεινός προορισμός είναι το ψηλότερο βουνό της Λέσβου ο Λεπέτυμνος, με κορυφές τον Προφήτη Ηλία στα 939μ. και τη Βίγλα στα 969 μ. Φτάνοντας στην κορυφή, νιώθεις ότι αγγίζεις τον παράδεισο.

Το παραδοσιακό μπακάλικο

Η θέα που κόβει την ανάσα, η πλουσιότερη χλωρίδα της Ελλάδος, τα άγρια άλογα και τα μονοπάτια που οδηγούν απ' την Πελόπη προς τις δύο κορυφές του βουνού θα αφήσουν μια αξέχαστη σαν ονειρική ανάμνηση στον περιπατητή.

Το Τζαμί που βρίσκεται στο κέντρο του χωριού

Η αρχική ονομασία του χωριού ήταν Γέλια. Σύμφωνα με την παράδοση, λόγω πειρατικών επιδρομών οι κάτοικοι μετακινήθηκαν σε ψηλότερο σημείο στο βουνό. Από τη χαρά τους που γλίτωσαν από τους πειρατές, οι κάτοικοι έδωσαν στο χωριό το όνομα Γέλια.

Μονοπάτι

Η σημερινή ονομασία Πελόπη οφείλεται στον Πέλοπα γιο του Βασιλιά της Φρυγίας ο οποίος πέρασε από τη Λέσβο πριν φτάσει στην Πελοπόννησο. Υπάρχει ωστόσο μια θεωρία ότι το όνομα οφείλεται σε μια κωμόπολη με το όνομα Πελόπη στην περιοχή της Λυδίας, αρχαίο βασίλειο της Μικράς Ασίας.

Σφηκοφωλιά που βρέθηκε σε στέγη σπιτιού

Πριν χτιστεί ο δρόμος που διασχίζει το χωριό, η πρόσβαση από τη μία πλευρά του χωριού στην άλλη γινόταν μέσω πέτρινων γεφυριών, μερικά από τα οποία σώζονται μέχρι σήμερα. Οι κάτοικοι, που ζούσαν από την κτηνοτροφία, όπως και σήμερα, εκμεταλλεύονταν τη ροή του ποταμού με τη χρήση νερόμυλων, ερείπια των οποίων υπάρχουν ακόμα, με πιο εντυπωσιακό αυτόν κοντά στη μικρή τεχνητή λίμνη που μοιάζει βγαλμένη από παραμύθι.

Λιμνοχαβούζα που τροφοδοτούσε με νερό το νερόμυλο

Η γραφικότητα του χωριού ξετυλίγεται σε κάθε βήμα, από τα πλακόστρωτα παραδοσιακά δρομάκια, τα πετρόχτιστα σπίτια μέχρι και τις πέτρινες βρύσες. Την εκκλησία του Ταξιάρχη αγκαλιάζει εντυπωσιακός πετρόχτιστος αυλότοιχος σαν κάστρο. Στην Πελόπη συναντάμε πολλά ξωκλήσια.

Ένα ακόμη μονοπάτι

Μέσα στο χωριό βρίσκεται το ξωκλήσι του Άγιου Γεωργίου, την πρόσοψη του οποίου φιλοτέχνησε ο Στρατής Αρβανίτης. Λίγο έξω από το χωριό, στο ξωκλήσι της Αγίας Σωτήρας βρέθηκαν αρχαίοι τάφοι.

Στο ξωκλήσι του Άγιου Δημήτριου, λέγεται ότι υπήρχε νεκροταφείο επί Τουρκοκρατίας που είχε δώσει στην περιοχή την ονομασία Μιζάρ, η οποία προέρχεται από την τούρκικη λέξη που σημαίνει νεκροταφείο. Το μουσουλμανικό στοιχείο ήταν έντονο στο χωριό από την εποχή που συνυπήρχαν χριστιανοί και μουσουλμάνοι, με πιο χαρακτηριστικό το τζαμί στο κέντρο- αγορά του χωριού.

Το χωριό Πελόπη έγινε παγκοσμίως γνωστό χάρις σε σπουδαίες προσωπικότητες που ανέδειξε.Στον Μάικ Δουκάκη, ο οποίος διετέλεσε κυβερνήτης Μασαχουσέτης και έθεσε υποψηφιότητα για την προεδρία των ΗΠΑ στις εκλογές του 1988. Η πολιτεία της Μασαχουσέτης τον τίμησε μετονομάζοντας την κεντρική σιδηροδρομική αφετηρία της Βοστώνης γνωστή ως «South Station» σε «Governor Michael S. Dukakis Transportation Center». Στη βραβευμένη με Όσκαρ ηθοποιό Ολυμπία Δουκάκη.

Στο συγγραφέα Κοσμά Πολίτη (πραγματικό ονοματεπώνυμο: Παρασκευάς Ταβελούδης), ο οποίος ήταν απ' τους σημαντικότερους πεζογράφους της γενιάς του '30 και σημαντικός μεταφραστής. Η επίσκεψη θα μείνει αξέχαστη όχι μόνο για τα μοναδικά όμορφα τοπία της, την παράδοση και την ιστορία της, αλλά και για τη φιλοξενία και την ευγένεια των κατοίκων της.

Ευχαριστούμε τον Στέφανο Βαλαβάνη για την πολύτιμη βοήθεια του.

Φωτογραφίες Αθανάσης Νικόλαος & Χατζηχαραλάμπους Θεοδώρα