Ήταν τον Αύγουστο του 1944 που δόθηκε η άδεια από τις γερμανικές αρχές κατοχής για τη λειτουργία της Φιλοτελικής Εταιρείας Λέσβου (ΦΕΛ), λίγο πριν αυτές αποχωρήσουν από το νησί μας στις 10 Σεπτεμβρίου. Η Λέσβος είχε την τύχη να είναι ελεύθερη νωρίτερα από τις υπόλοιπες περιοχές της Ελλάδας. Από τις πρώτες ενέργειες της ΦΕΛ ήταν η εισήγηση προς τη Νομαρχία Λέσβου, μοναδικής διοίκησης εκείνων των ημερών, για την έκδοση σειράς τεσσάρων γραμματοσήμων με την επισήμανση «ΕΛΕΥΘΕΡΗ ΛΕΣΒΟΣ 10 Σεπτέμβρη 1944» σε υφιστάμενα γραμματόσημα της σειράς των "Τοπίων". Τα γραμματόσημα αυτά κυκλοφόρησαν κανονικά από το ταχυδρομείο κατά το χρονικό διάστημα 20 Σεπτεμβρίου - 15 Οκτωβρίου 1944.

Στα 75 χρόνια που ακολούθησαν, η ΦΕΛ έχει να επιδείξει ένα πλούσιο έργο, με εκθέσεις, μαθητικούς διαγωνισμούς, διεξαγωγή βιωματικών εργαστηρίων σε σχολεία, εκδόσεις και παρουσιάσεις βιβλίων, προβολές, ομιλίες και άλλες πολιτιστικές δραστηριότητες. Επιστέγασμα των προσπαθειών της για τη διάδοση του φιλοτελισμού, είναι η επί 44 έτη συνεχής έκδοση του περιοδικού «Φιλοτελική Λέσβος», βραβευμένου με υψηλές διακρίσεις και μετάλλια σε εθνικές και διεθνείς φιλοτελικές διοργανώσεις.

Στην ψηφιακή εποχή μας, η διαρκής ενασχόληση των παιδιών και εφήβων με τις συσκευές και τα προϊόντα τεχνολογίας, τα κοινωνικά δίκτυα και τα ηλεκτρονικά παιχνίδια, ενέχει κινδύνους που έχουν επισημανθεί από την επιστημονική κοινότητα. Συστήνεται η παρότρυνση των παιδιών να ασχολούνται και με άλλες δραστηριότητες, όπως ο αθλητισμός, οι εκδρομές στο ύπαιθρο, η μουσική, τα διάφορα χόμπι. Ανάμεσα σε αυτές τις δραστηριότητες θα μπορούσε να είναι και ο Φιλοτελισμός.

Ο Θεματικός Φιλοτελισμός ειδικότερα, δηλαδή η συλλογή και παρουσίαση γραμματοσήμων γύρω από ένα συγκεκριμένο θέμα (π.χ. ποδόσφαιρο, αεροπλάνα, υπολογιστές, μουσικά όργανα, χάρτες, ιατρική κ.ά.), περιλαμβάνει όλα τα στάδια των ερευνητικών εργασιών: επιλογή θέματος σύμφωνα με τα ενδιαφέροντα του κάθε παιδιού, διερεύνηση των διαφορετικών συνιστωσών του θέματος, επιλογή των κατάλληλων γραμματοσήμων που να το υποστηρίζουν και αναδεικνύουν, αναγραφή λιτών αλλά περιεκτικών περιγραφών, παρουσίαση της συλλογής στο κοινό. Ενεργοποιούνται λοιπόν μια σειρά από ικανότητες και ψυχοσωματικές δεξιότητες, όπως η πρωτοβουλία, η κριτική σκέψη, η φαντασία, η δημιουργικότητα, η καλαισθησία, η στοχο-προσήλωση.

Η μελέτη των παραστάσεων των γραμματοσήμων, των ημερομηνιών και τόπων των σφραγίδων που τέθηκαν στον φάκελο από την αποστολή μέχρι την άφιξή του, η σχολαστική παρατήρηση για την ανακάλυψη σφαλμάτων εκτύπωσης, όχι μόνο πλουτίζουν τις γνώσεις του φιλοτελιστή, αλλά του αποκαλύπτουν άγνωστες πτυχές της ιστορίας που δεν υπάρχουν σε βιβλία.

Και δεν είναι σημαντικά μόνο τα μηνύματα που περιέχει το γραμματόσημο. Είναι και η επίδραση που η ίδια η ενασχόληση με το μικρό αυτό χαρτάκι φέρνει στην ψυχή του φιλοτελιστή. Μια ενασχόληση που απαιτεί ηρεμία, τάξη και οργανωτικό πνεύμα, επιμονή και υπομονή, προσήλωση στο στόχο να συγκροτηθεί η συλλογή σύμφωνα με τις επιθυμίες και την προσωπικότητα του κάθε συλλέκτη. Και τι απερίγραπτη χαρά και ικανοποίηση, όταν κάποια στιγμή, μετά από καιρό, καταφέρει να βρει κι αυτό το τελευταίο κομμάτι που έλειπε! Στη συνέχεια, το ταξίδι συνεχίζεται με άλλους στόχους, άλλες συλλογές.

Συνεχίζουμε λοιπόν κι εμείς στη Φιλοτελική Εταιρεία Λέσβου το ταξίδι μας, ακολουθώντας τη ρότα που χάραξαν ο Δημήτρης Χατζηαποστόλης, ο Χαριλής Μπίνος, ο Ευστράτιος Κουρβανιός, ο Γιάννης Γουγούλας. Ένα ταξίδι συναρπαστικό, σε ένα καράβι που οι επιβάτες του λιγοστεύουν με τον χρόνο. Οι περισσότεροι πια προτιμούν τα ταξίδια εικονικής πραγματικότητας…

*Το παρόν άρθρο δημοσιεύτηκε στο free press περιοδικό ΠΛΑΤΕΙΑ που κυκλοφορεί