Κάθε μέρα που περνά, με κάθε νέα νομοθετική παρέμβαση και κάθε νέα «διευκρίνιση» της κυβέρνησης, επιβεβαιώνεται όλο και πιο καθαρά ότι το περιβόητο «δίχτυ προστασίας για εργαζόμενους και επιχειρήσεις» που διαφημίζει αποτελεί στην πραγματικότητα μόνιμη θηλιά που πνίγει τους εργαζόμενους και ό,τι έχει απομείνει από τα δικαιώματά τους, λύνοντας παράλληλα ακόμα παραπέρα τα χέρια της εργοδοσίας ώστε να κλιμακώσει την επίθεσή της και στην «επόμενη μέρα».

Επαναλαμβάνοντας το γνωστό σλόγκαν ότι «για να διατηρηθούν οι θέσεις εργασίας πρέπει να υπάρχουν επιχειρήσεις» - το οποίο επαναλαμβάνεται κάθε φορά που το κεφάλαιο επιχειρεί να φορτώσει στις πλάτες των εργαζομένων τα «σπασμένα» από τους τζίρους και τα κέρδη του - ο υπουργός Εργασίας, Γ. Βρούτσης, προχώρησε σε «εξειδίκευση» και «επεξήγηση» όλων των αντεργατικών μέτρων που περιλαμβάνονται στην τελευταία σχετική Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου.

Με στόχο όπως είπε «να ζήσουν οι επιχειρήσεις», δίπλα στο όργιο απολύσεων που ακόμα βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη, η κυβέρνηση δίνει στην εργοδοσία το ελεύθερο να επιβάλει μειώσεις μισθών κατά 50% για τουλάχιστον 6 μήνες, να βάλει εργαζόμενους «στον πάγο» και να απαλλαγεί από τη μισθοδοσία τους, προχωρώντας σε αναστολή συμβάσεων εργασίας, να επιβάλει μετακινήσεις μεταξύ επιχειρήσεων του ίδιου ομίλου χωρίς καμία διασφάλιση των εργασιακών δικαιωμάτων, να κάνει «λάστιχο» το χρόνο και το χώρο εργασίας, ανάλογα με τα εκάστοτε συμφέροντά της.

«Στις επιχειρήσεις που έχουν πληγεί αλλά λειτουργούν δώσαμε εργαλεία να αξιολογήσουν το προσωπικό τους και σε ένα τμήμα να αναστείλουν τη σύμβαση εργασίας τους, ενώ στους άλλους δώσαμε το εργαλείο της ευελιξίας. Να χρησιμοποιήσουν το προσωπικό τους κατά 50% με μισές αποδοχές για να ζήσουν οι επιχειρήσεις», ανέφερε χαρακτηριστικά ο Γ. Βρούτσης, μιλώντας στον «ΣΚΑΪ».

Στο φόντο της ανοιχτής πλέον παραδοχής ότι τα προβλήματα στην καπιταλιστική οικονομία έρχονται πριν από την επιδημία και θα παραμείνουν πολύ μετά από αυτήν, είναι σαφές ότι όλα τα παραπάνω είναι μέτρα που επιταχύνονται σήμερα, ότι ήρθαν για να μείνουν.

Πολύ περισσότερο, έρχονται να «κουμπώσουν» στο τεράστιο αντεργατικό οπλοστάσιο που έχουν διαμορφώσει ήδη όλες οι κυβερνήσεις ΝΔ - ΣΥΡΙΖΑ - ΠΑΣΟΚ, διασφαλίζοντας μεταξύ άλλων πλήρη απελευθέρωση των απολύσεων για τις μεγάλες επιχειρήσεις, πλήθος εργαλείων για την απογείωση της «ευελιξίας», με το 30% των μισθωτών να απασχολούνται ήδη με μερική απασχόληση και την πλειοψηφία των νέων συμβάσεων εργασίας παγιωμένα πλέον να κατέχουν οι συμβάσεις μερικής απασχόλησης, εκ περιτροπής εργασίας και ορισμένου χρόνου...

Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, ακόμα και εκείνα τα μέτρα που υποτίθεται απευθύνονται στους εργαζόμενους, όπως το επίδομα των 800 ευρώ για 45 μέρες, μετατρέπονται στο αναγκαίο «γράσο» για να λαδωθεί η μηχανή της νέας κλιμάκωσης της αντεργατικής επίθεσης.

Νέα όπλα στην αντεργατική φαρέτρα της εργοδοσίας
Προμετωπίδα των νέων αντεργατικών παρεμβάσεων είναι τα άρθρα 9 έως 12 της ΠΝΠ, με τα οποία η κυβέρνηση προσθέτει νέα σημαντικά όπλα στη φαρέτρα της εργοδοσίας απέναντι στους εργαζόμενους.

Συγκεκριμένα:
• Με το άρθρο 9 δίνεται η δυνατότητα στον εργοδότη να ορίζει μονομερώς «προσωπικό ασφαλούς λειτουργίας της επιχείρησης», επιβάλλοντας πρακτικά εκ περιτροπής απασχόληση για τουλάχιστον 6 μήνες τουλάχιστον στο 50% του προσωπικού. Η μείωση του χρόνου μηνιαίας απασχόλησης μπορεί να φτάσει και τις δυο βδομάδες, άρα ο εργατικός μισθός θα μειωθεί κατά 50%!

• Με το άρθρο 11 της ΠΝΠ, η κυβέρνηση δίνει τη δυνατότητα στις επιχειρήσεις που συνεχίζουν τη λειτουργία τους να αναστείλουν τις συμβάσεις εργασίας μέρους ή και όλου του προσωπικού τους! Δίπλα δηλαδή στα άλλα όπλα που διαθέτουν οι επιχειρήσεις (διαθεσιμότητα, εκ περιτροπής εργασία κ.λπ.), τους δίνεται μία ακόμα δυνατότητα να στείλουν μαζικά εργαζόμενους σπίτι, να απαλλαγούν από τη μισθοδοσία τους, κρατώντας αυτό το εργατικό δυναμικό «παγωμένο», ώστε να μπορέσουν όποτε θέλουν να το ξαναχρησιμοποιήσουν ή όχι, ανάλογα με τα εκάστοτε επιχειρηματικά τους συμφέροντα.

• Με το άρθρο 10 οι επιχειρήσεις μπορούν να μεταφέρουν προσωπικό από επιχείρηση σε επιχείρηση του ίδιου ομίλου, χωρίς καμία ρητή δέσμευση για τη διασφάλιση των δικαιωμάτων τους, ούτε και για το ότι μετά την πανδημία οι εργαζόμενοι θα επιστρέψουν στην αρχική δουλειά τους, με τα ίδια δικαιώματα.

• Με το άρθρο 12 προβλέπεται η αναστολή της απαγόρευσης πολιτικής επιστράτευσης και επίταξης απεργών. Πρόκειται για απαράδεκτη διάταξη, με στόχευση στο μέλλον, ενταγμένη στην προσπάθεια της κυβέρνησης να διασφαλίσει ακόμα πιο λυμένα χέρια για την εργοδοσία απέναντι στους εργατικούς αγώνες, όχι μόνο στην παρούσα φάση αλλά, κυρίως, στο διάστημα που θα ακολουθήσει.

Προστίθενται «κόφτες» και στα ανεπαρκή επιδόματα
Παράλληλα, η «εξειδίκευση» των μέτρων και οι «εξηγήσεις» που δίνει το υπουργείο Εργασίας επιβεβαιώνουν ότι ακόμα και σε εκείνα τα ανεπαρκή μέτρα της κυβέρνησης που αφορούν εργαζόμενους, απολυμένους, αυτοαπασχολούμενους, προστίθενται συνεχώς «κόφτες» που αποκλείουν πολύ μεγάλα τμήματά τους.

Χαρακτηριστικά:
-- Προσπαθώντας να «χρυσώσει το χάπι» για τους δεκάδες χιλιάδες εργαζόμενους που προστέθηκαν τις τελευταίες βδομάδες στις ουρές των ανέργων, η κυβέρνηση διαφήμιζε ότι αποφάσισε την ένταξή τους στο ειδικό επίδομα των 800 ευρώ, για το διάστημα μέχρι το τέλος Απρίλη. Στις εξηγήσεις που έδωσε το υπουργείο Εργασίας στη συνέχεια, όμως, διευκρινίζεται ότι όσοι απολύθηκαν ή έχουν αποχωρήσει «οικειοθελώς» από 1/3/2020 έως 20/3/2020 θα λάβουν το ειδικό επίδομα των 800 ευρώ μόνο στην περίπτωση που δεν δικαιούνται να λάβουν επίδομα ανεργίας! Από τη Σκύλλα στη Χάρυβδη δηλαδή για τους απολυμένους, με ανεπαρκή επιδόματα, σε συνθήκες μάλιστα που θα είναι πολύ δύσκολο να βρουν ξανά δουλειά για πολύ καιρό.

Πρόσθετα στα παραπάνω, να υπενθυμίσουμε ότι και η προβλεπόμενη παράταση του επιδόματος ανεργίας ή των ανάλογων βοηθημάτων μέχρι τις 31/5 για όσους δικαιούχους έληξε ή θα λήξει το δικαίωμα εντός του πρώτου τριμήνου του έτους 2020, δεν «πιάνει» τους πάνω από 900.000 ανέργους που δεν έπαιρναν καθόλου επίδομα ανεργίας και πριν από τη σημερινή κατάσταση.

-- Αντίστοιχα, με το άρθρο 8 της ΠΝΠ προβλέπονται μέτρα οικονομικής ενίσχυσης για τους ελεύθερους επαγγελματίες και τους αυτοαπασχολουμένους. Οπως όμως ανακοίνωσε το υπουργείο Εργασίας, από το ειδικό επίδομα εξαιρούνται οι αυτοαπασχολούμενοι των επιστημονικών κλάδων, όπως οικονομολόγοι, λογιστές, μηχανικοί, δικηγόροι, ιατροί, εκπαιδευτικοί και ερευνητές.

-- Τέλος, με βάση τις εξηγήσεις του υπουργού Εργασίας, ενώ οι ανάγκες των εργαζομένων και των αυτοαπασχολούμενων είναι πιεστικές, φαίνεται ότι η απόδοση του ειδικού επιδόματος θα γίνει σταδιακά και η καταβολή του για πολλούς δικαιούχους μπορεί να τραβήξει και μέχρι το τέλος Απρίλη... Με δεδομένο ότι οι επιχειρήσεις που με κρατική εντολή σταμάτησαν τη λειτουργία τους και οι άλλες που εντάσσονται στους κλάδους που πλήττονται θα δώσουν το Δώρο Πάσχα... το καλοκαίρι, προκύπτει το ερώτημα με τι θα ζήσουν τις επόμενες βδομάδες και μήνες εκατοντάδες χιλιάδες εργατικές - λαϊκές οικογένειες.
Απέναντι σε όλα αυτά, κανείς εργαζόμενος δεν πρέπει να κρατήσει το στόμα κλειστό. 

Το παράδειγμα των υγειονομικών που πίσω από τις μάσκες δυναμώνουν τη φωνή τους, αλλά και των σωματείων, που με πρωτοπόρους τους συνδικαλιστές του ΠΑΜΕ, μπαίνουν μπροστά σε καταγγελίες και διεκδικήσεις, είναι το παράδειγμα για να μείνει δυνατός ο λαός σ' αυτές τις δύσκολες στιγμές.

*Ο Γιάννης Ζαφειρίου είναι μέλος της Διοίκησης του Εργατικού Κέντρου Λέσβου