«Αγαθή τύχη…» σήμερα
Γράφει ο ΠΑΥΛΟΣ ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΙΔΗΣ*
Δημοσίευση 2/5/2020
Το αρχαίο πολιτιστικό τοπίο της σύγχρονης πόλης της Μυτιλήνης, είναι σήμερα σχεδόν χαμένο και ελάχιστα ανεσκαμμένο, λόγω του βαρύτατου γραφειοκρατικού έργου της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας για τον Νομό Λέσβου και των ελάχιστων οικονομικών κονδυλίων που δίδονται για πολιτισμό από εθνικούς πόρους για την διεξαγωγή συστηματικών αρχαιολογικών ερευνών στην σημερινή πόλη. Αυτό περιορίζει a priori την αρχαιολογική έρευνα του παρελθόντος, και την ανασύσταση τυχόν του αρχαίου πολεοδομικού και αρχιτεκτονικού σχεδιασμού της πόλης της Μυτιλήνης.
Παρόλο που σπουδαία μνημεία της, όπως το αρχαίο θέατρο της, αποτέλεσε κατά την πρώιμη αυτοκρατορική ρωμαϊκή περίοδο πρότυπο αρχιτεκτονικό για την ανάπτυξη των ρωμαϊκών θεάτρων σε Δύση και Ανατολή.
Αγαθή τύχη σήμερα η ύπαρξη των απαραίτητων διαθέσιμων ευρωπαϊκών συγχρηματοδοτούμενων προγραμμάτων, αν και εξαιρετικά δύσκολων ως προς τον σχεδιασμό και την υλοποίησή τους λόγω των πολλαπλών γραφειοκρατικών, δύστοκων πλαισίων που βιώνει η χώρα μας, αποτελούν τον κύριο μοχλό υλοποίησης έργων πολιτισμού σε πολύ αυστηρά και συγκεκριμένα χρονικά όρια, σύμφωνα με τις ισχύουσες αρχές των Ευρωπαϊκών Προγραμμάτων.
Μολονότι τα προβλήματα αυτά διαιωνίζονται η Εφορεία Αρχαιοτήτων Λέσβου έθεσε ως κύριο στόχο στην πόλη της Μυτιλήνης, την ανάδειξη των σημαντικότερων αρχαιολογικών της μνημείων, δημιουργώντας έναν πυρήνα πολιτιστικών τοπίων με πολλές εναλλακτικές λύσεις αρχαιολογικών περιπάτων, έχοντας ως αφετηρία το Αρχαιολογικό Μουσείο Μυτιλήνης, το Κάστρο και το αρχαίο Θέατρό της, αλλά και πολλά αρχαία και νεότερα μνημεία της πόλης.
Μολονότι η βιώσιμη αστική ανάπλαση της πόλης της Μυτιλήνης βρίσκεται σε εμβρυακό επίπεδο, με την έλλειψη δυστυχώς ενός καλά συντονισμένου και οργανωμένου σχεδίου - πλάνου (Master plan) που θα μπορούσε να υλοποιείται τμηματικά και μακροχρόνια με τη σύμπραξη όλων των αρμόδιων φορέων, τα πρώτα σημαντικά βήματα για την ανάγνωση της ταυτότητάς της πόλης, αλλά για την ανάπλασή της έγιναν σήμερα από τον Δήμο Μυτιλήνης.
Στο πλαίσιο των Βιώσιμων Αστικών Αναπλάσεων ο πολιτισμός αποτελεί αναμφίβολα έναν σημαντικό μοχλό και εργαλείο, καθώς και με αυτόν μπορεί να συναρμολογηθούν παζλ πολιτιστικών χώρων και περιοχών, αλλά και γειτονιές της πόλης της Μυτιλήνης που σήμερα βρίσκονται υποβαθμισμένες ή και έρημες.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα του πιο σπουδαίου και εμβληματικού χώρου της πόλης της Μυτιλήνης, αποτελεί το Κάστρο της, έκτασης 60 περίπου στρεμμάτων, όπως έχει οριοθετηεθεί και προστατευθεί από τον Αρχαιολογικό Νόμο, που όμως έρημο, υποβαθμισμένο, αλλά και εγκαταλελειμμένο εδώ και 100 χρόνια, αποκαθίσταται τμηματικά από το 1990 και εξής.
* Ο ΠΑΥΛΟΣ ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΙΔΗΣ είναι αρχαιολόγος, προϊστάμενος της Εφορείας Αρχαιοτήτων Λέσβου