Αίγυπτος και Τουρκία σε θέσεις μάχης για τη Λιβύη
Γράφει η ΜΑΡΙΑ ΛΙΛΑ Δημοσίευση 29/6/2020
Ο κόλπος της Σύρτης σε όλη του την ακτογραμμή και η αεροπορική βάση της Αλ Τζούφρα, είναι σήμερα τα πιο θερμά μέτωπα στη Λιβύη, με την Τουρκία να προετοιμάζεται για περαιτέρω στρατιωτική ενίσχυση της κυβέρνησης Εθνικής Συμφωνίας του Σάρατζ, ενώ το κοινοβούλιο της χώρας στο Τομπρούκ-που στηρίζει τον στρατηγό Χαφτάρ- έχει καλέσει την Αίγυπτο να παρέμβει, εάν δεχτεί επίθεση η Σύρτη.
Παρά τις εκκλήσεις της Μόσχας για κατάπαυση του πυρός και το διεθνές εμπάργκο όπλων που έχει επιβληθεί από τον ΟΗΕ, οι επιχειρησιακές προετοιμασίες της Άγκυρας είναι πυρετώδεις και υποδηλώνουν ότι οι στρατιωτικές δυνάμεις της κυβέρνησης του Σάρατζ- με έδρα την Τρίπολη- ενδέχεται να επιχειρήσουν να προχωρήσουν προς την Σύρτη, αλλά και νοτιότερα στην Τζούφρα, μέσα στον Ιούλιο.
Στις 20 Ιουνίου, ο πρόεδρος της Αιγύπτου Αμπντέλ Φατάχ Αλ-Σίσι, υποστήριξε ότι το Κάιρο έχει δικαίωμα βάσει του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών για στρατιωτική δράση στη Λιβύη, προκειμένου να προστατεύσει η χώρα τα δυτικά της σύνορα. Προειδοποίησε, μάλιστα, ότι τυχόν επίθεση για κατάληψη της Σύρτης ή της Τζούφρα, παραβιάζει την «κόκκινη γραμμή» που έχει χαραχθεί για την εθνική ασφάλεια της Αιγύπτου.
Για τον Τούρκο στρατιωτικό αναλυτή Μετίν Γκουρτσάν, ο κόλπος της Σύρτης είναι το κλειδί για τον έλεγχο της Λιβύης, καθώς συμβάλλει στο 60% των συνολικών εξαγωγών πετρελαίου της χώρας αυτής.
Διαθέτει σημαντικές πετρελαιοπηγές και εγκαταστάσεις φόρτωσης των δεξαμενόπλοιων κι έχει επίσης στρατηγική στρατιωτική σημασία, καθώς αποτελεί η πόλη και το λιμάνι της Σύρτης επιτρέπουν τον έλεγχο των ακτών της Λιβύης μεταξύ της Τρίπολης, προς τα δυτικά και της Βεγγάζης, στα ανατολικά.
Η πόλη Αλ Τζούφρα, πάλι, φιλοξενεί μια αεροπορική βάση που επιτρέπει την εποπτεία ολόκληρου του εναέριου χώρου της Λιβύης, πέραν του ότι είναι πάνω στην κύρια οδική διαδρομή, που συνδέει το νότο της χώρας με τις ακτές. Κοντολογίς, όποιος ελέγχει την Τζούφρα έχει λόγο σε ολόκληρη τη Λιβύη.
Σύμφωνα με την αμερικανική διοίκηση της Αφρικής, τουλάχιστον 14 πολεμικά αεροσκάφη τύπου MiG-29 και Su-24 από τη Ρωσία, μεταφέρθηκαν πρόσφατα, στην αεροπορική της βάση, όπου αναπτύσσονται, επίσης, αμυντικά αεροπορικά συστήματα και μισθοφόροι του ομίλου Wagner.
Στην πόλη υπάρχει, επιπλέον, μια σημαντική βάση εκπαίδευσης και εξοπλισμού. Αφρικανικοί μισθοφόροι από χώρες, όπως το Σουδάν και το Τσαντ, που στρατολογήθηκαν από τις δυνάμεις του Χαφτάρ, όπως γράφει στο «Al-Monitor» ο Γκουρτσάν, υποβάλλονται σε μια ταχύρρυθμη στρατιωτική εκπαίδευση εκεί, πριν κατευθυνθούν προς τα βορειοδυτικά για να πολεμήσουν τις δυνάμεις του Σάρατζ, που υποστηρίζονται από την Τουρκία.
Χθες, εξάλλου, δυνάμεις ασφαλείας στο Σουδάν συνέλαβαν 122 «μισθοφόρους» που ταξίδευαν με προορισμό τη γειτονική Λιβύη για να πολεμήσουν, όπως μετέδωσε το σουδανικό πρακτορείο ειδήσεων Suna.
Η κυβέρνηση Εθνικής Συμφωνίας της Λιβύης, αναγνωρισμένη από τον ΟΗΕ το 2015, με επικεφαλής τον Σάρατζ, κατηγορεί σουδανικές πλευρές ότι στέλνουν μισθοφόρους για να πολεμήσουν στο πλευρό του αντίπαλου της, Χαλίφα Χάφταρ. Κατηγορία που αρνούνταν, έως χθες, οι σουδανικές αρχές.
Σύμφωνα με έκθεση του ΟΗΕ που δημοσιεύθηκε τον Δεκέμβριο του 2019, πολλές ένοπλες ομάδες από το Σουδάν και το Τσαντ, γειτονικές χώρες της Λιβύης, συμμετείχαν το 2019 σε μάχες στη Λιβύη, στο πλευρό των δυνάμεων του Χάφταρ, αλλά και του Σάρατζ.
Και το καίριο ερώτημα που πλανάται, τώρα, σε όλη την περιοχή της Μεσογείου και της Μέσης Ανατολής είναι αν θα συμφωνήσει ή όχι ο Ερντογάν στην πρόταση του Σάρατζ για ανακατάληψη της Σύρτης και της Τζούφρα, παρά τις προειδοποιήσεις του Σίσι και τον κίνδυνο να απαντήσει η Μόσχα με στρατιωτικά μέσα στη βόρεια Συρία, κυρίως, στην επαρχία του Ιντλίμπ.
Η στρατιωτική επέμβαση της Τουρκίας στη Λιβύη, έχει, ήδη, χωρίσει το ΝΑΤΟ, με τη Γαλλία να ηγείται των αντιδράσεων κατά της προκλητικής και παραβατικής συμπεριφοράς του καθεστώτος Ερντογάν σε ολόκληρη την περιοχή της Μεσογείου και της Μέσης Ανατολής.
Στις 22 Ιουνίου, ο Γάλλος πρόεδρος Εμμανουέλ Μακρόν κατηγόρησε την Τουρκία ότι παίζει «επικίνδυνο παιχνίδι» στη Λιβύη, που δεν είναι πλέον ανεκτό. «Και θα σας επαναφέρω στη δήλωσή μου πέρσι για το ΝΑΤΟ ότι είναι κλινικά νεκρό. Νομίζω ότι αυτό είναι το καλύτερο παράδειγμα αυτού» είχε πει.
Από την άλλη πλευρά, ο Ντόναλντ Τραμπ, η Ιταλία και η Γερμανία τηρούν μάλλον φιλοτουρκική στάση προσδοκώντας ότι η στρατιωτική εμπλοκή της Τουρκίας στη Λιβύη θα εμποδίσει τη Ρωσία να αποκτήσει μόνιμες στρατιωτικές βάσεις στη Λιβύη και να χρησιμοποιήσει αυτή τη χώρα ως άξονα για να επεκτείνει την επιρροή της στην Αφρική και τη Μέση Ανατολή.