× Στο Νησί
SOCIAL MEDIA

Το «Αρρεναγωγείο» της Περγάμου

Σε ένα σχολείο που δεν χτύπησε το πρώτο κουδούνι

Γράφει ο ΣΤΡΑΤΗΣ ΜΠΑΛΑΣΚΑΣ Δημοσίευση 13/9/2019

Το «Αρρεναγωγείο» της Περγάμου

Δάσκαλοι της Χριστιανικής Κοινότητας Περγάμου το 1904. Καθισμένος δεξιά ο Διευθυντής του Αρρεναγωγείου Ιωάννης Καλουμενίδης με καταγωγή από το νησί Τήνος.

Το «Αρρεναγωγείο – Αστική Σχολή» της Περγάμου περιλάμβανε το «Ημιγυμνάσιο» ή Σχολαρχείο, το Δημοτικό Σχολείο και το Νηπιαγωγείο της Χριστιανικής Κοινότητας της πόλης. Σύμφωνα με γραπτές μαρτυρίες το 1914 στο Αρρεναγωγείο φοιτούσαν συνολικά 400 μαθητές ενώ στο Σχολαρχείο δίδασκαν επτά δάσκαλοι.

Χτισμένο από την «Φιλανθρωπική Αδελφότητα» της Περγάμου στο δεύτερο μισό του 19ου αιώνα και σίγουρα μετά την ανέγερση του Νοσοκομείου της πόλης σε όμορο οικόπεδο που ολοκληρώθηκε το 1865 από το Φαναριώτη γιατρό Νικόλαο Ράλλη. Ο Νικόλαος Ράλλης θεωρείται και ο εκ των ιδρυτών της «Φιλανθρωπικής Αδελφότητας» το 1862 που αρχικά ασχολήθηκε με τα του Νοσοκομείου και στη συνέχεια και με θέματα εκπαίδευσης. Στην ίδρυση του σχολικού συγκροτήματος για την εκπαίδευση των αγοριών της πόλης σημαντική ήταν η οικονομική συνεισφορά σωματείων. Έχει διασωθεί η πληροφορία ότι το Ημιγυμνάσιο (ή Σχολαρχείο) χτίστηκε με την οικονομική ενίσχυση του Σωματείου των παντοπωλών και εμπόρων.

Το όλο συγκρότημα καταλάμβανε χώρο περί τα 2.200 τετραγωνικά μέτρα. Με είσοδο από την πάνω πόρτα ο επισκέπτης συναντούσε λίγα μαρμάρινα σκαλοπάτια που οδηγούσαν σε σχετικά μικρή αυλή. Αριστερά βρισκόταν η μεγάλη αίθουσα του νηπιαγωγείου που ανέβαινες λίγα σκαλοπάτια για να μπεις και δεξιά ήταν το Ημιγυμνάσιο. Προχωρώντας προς την αυλή του σχολείου συναντούσες μια πέτρινη σκάλα που σε κατέβαζε στη μεγάλη αυλή του Δημοτικού Σχολείου. Αμέσως αντίκρυζες τις βρύσες γύρω σε μια μαρμάρινη σαρκοφάγο που εχρησιμοποιείτο σαν δεξαμενή νερού. Η σαρκοφάγος αυτή είχε βρεθεί σε κτήμα χριστιανού ανατολικά της Ακροπόλεως και δωρήθηκε στο σχολείο. Στη δυτική πλευρά βρισκόταν η κεντρική είσοδος όπου και οι αίθουσες του Δημοτικού Σχολείου και τα γραφεία του σχολικού συγκροτήματος.

Η τελευταία τάξη του Σχολαρχείου Περγάμου το σχολικό έτος 1913 – 1914. Η πρώτη μικτή σχολική τάξη στην Πέργαμο από τις πρώτες ίσως σε όλη την περιοχή.

Στην άλλη γωνία του δρόμου που οδηγεί στην πλατεία Αγίου Γεωργίου ή Ντομούζ αλάνι στη διαστάυρωση του με τον κατηφορικό δρόμο που οδηγεί στο Μηχανέ Μπουγάζ βρισκόταν το Νοσοκομείο «Ευαγγελισμός» ή «σπιτάλια» της Ελληνικής Κοινότητας που σήμερα έχει καταστραφεί.

Απέναντι από το Νοσοκομείο δεξιά δηλαδή του δρόμου προς το Ντομούζ Αλάνι βρισκόταν ο περίβολος του ναού των Αγίων Θεοδώρων  και ένα από τα χριστιανικά νεκροταφεία.

Οι απόφοιτοι του Δημοτικού και μετά του Ημιγυμνάσιου ή Σχολαρχείου μετά από οκτώ χρόνια εκπαίδευσης εθεωρούντο μορφωμένοι. Σε όλη τη διάρκεια της λειτουργίας του σαν σχολείο της Χριστιανικής Κοινότητας εκπαιδευόταν μόνο αγόρια με εξαίρεση το σχολικό έτος 1913-1914 που η 8η τάξη λειτούργησε για πρώτη φορά μικτή με 25 αγόρια και έξη κορίτσια.

Το «Αρρεναγωγείο – Αστική Σχολή» της Περγάμου, μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή λειτούρησε ως σχολείο για τους νέους κατοίκους της γειτονιάς, Τούρκους πρόσφυγες από τη Λέσβο και κυρίως από τη δυτική Μακεδονία. Σήμερα αφού κατάλληλα ανακαινίσθηκε από το Δήμο της Περγάμου λειτουργεί ως ξενοδοχείο με την επωνυμία «Les Pergamon»

ΤΑ ΣΧΟΛΙΑ ΣΑΣ
Tο stonisi.gr δημοσιεύει κάθε σχόλιο. Θεωρούμε ότι ο καθένας έχει το δικαίωμα να εκφράζει ελεύθερα τις απόψεις του. Ωστόσο, αυτό δεν σημαίνει ότι υιοθετούμε τις απόψεις αυτές καθώς εκφράζουν αποκλειστικά τον εκάστοτε σχολιαστή. Τα συκοφαντικά ή υβριστικά σχόλια θα διαγράφονται χωρίς προειδοποίηση.

ΣΤΗΝ ΙΔΙΑ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ