× Στο Νησί
SOCIAL MEDIA

Η άγνωστη βυζαντινή Λέσβος

Ένας θυρεός που αποκαλύφθηκε κατά τη συνεχιζόμενη ανασκαφή στο κάστρο των Αγίων Θεοδώρων, στην αρχαία Άντισσα, φωτίζει τα χρόνια των Γατελούζων ηγεμόνων του νησιού

Γράφει ο ΣΤΡΑΤΗΣ ΜΠΑΛΑΣΚΑΣ Δημοσίευση 28/8/2022

Η άγνωστη βυζαντινή Λέσβος
' χρόνος ανάγνωσης

Ένας θυρεός από τα χρόνια του 14ου αιώνα ήρθε στο φως στη διάρκεια της συνεχιζόμενης ανασκαφής στο Οβριόκαστρο, της δυτικής Λέσβου. Χώρο που γνωστός και σαν κάστρο των Αγίων Θεοδώρων ταυτίζεται με την αρχαία αιολική Άντισσα.

Ο θυρεός χρονολογεί τα συγκεκριμένα τμήματα του κάστρου στα χρόνια μεταξύ των δεκαετιών 1360 και 1380 μ.Χ αφού εικονίζει το θυρεό των Παλαιολόγων (με τα αρχικά του ονόματος των) αυτοκρατόρων του Βυζαντίου και αυτόν των Γατελούζων ηγεμόνων της Λέσβου (με τις γνωστές φολίδες). Πληροφορίες αναφέρονται και σε ένα σχέδιο («καρικατούρα» χαρακτηρίζεται) που εικονίζει το κάστρο των Αγίων Θεοδώρων. Ο θυρεός θεωρείται ότι βρισκόταν στην πύλη του κάστρου εκείνης της εποχής που θα αποκαλυφθεί από τις ανασκαφικές εργασίες που θα ακολουθήσουν. Το εύρημα καταχώθηκε προσωρινά προκειμένου να αποκαλυφθεί πλήρως κατά την ανασκαφή που θα  συνεχιστεί τον επόμενο Οκτώβριο – Νοέμβριο.

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Οι Άγιοι Θεόδωροι ήταν το τρίτο σε δύναμη οχυρό πάνω στο νησί, μετά τα κάστρα της Μυτιλήνης και του Μολύβου. Με πανύψηλα τείχη που σε κάποια σημεία ξεπερνούν τα 18 μέτρα και τετράγωνους πύργους στα επιθαλάσσια του τμήματα. Όπως οι ειδικοί υποστηρίζουν η συνέχιση της ανασκαφής θα φέρει στο φως μια καστροπολιτεία αντίστοιχη με αυτήν του Μυστρά η οποία σε αυτήν της τουλάχιστον τη μορφή καταστράφηκε κατά την κατάληψη του κάστρου από τους Οθωμανούς. 

 

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Όπως είναι γνωστό από τις πηγές ο Φραγκίσκος Γατελούζος ο χαρακτηριζόμενος και ως ο πρώτος, γόνος ευγενούς οικογένειας Γενουατών θαλασσοπόρων παντρεύτηκε το 1357 τη Μαρία Παλαιολογίνα, αδελφή του Ιωάννη Ε Παλαιολόγου αυτοκράτορα του Βυζαντίου. Είχε προηγηθεί το 1355 η αναγόρευση του σε χωροδεσπότη (κληρονομικό ηγεμόνα) της Λέσβου ως αντίδωρο στη βοήθεια που παρείχε στον Ιωάννη Ε τον Παλαιολόγο να εκθρονίσει τον Ιωάννη ΣΤ΄ τον Κατακουζηνό, και να αναλάβει αυτοκράτορας αυτοκράτορας του Βυζαντίου. 

Ο Φραγκίσκος Γατελούζος ήταν έως τότε διάσημος μισθοφόρος κουρσάρος που διοικώντας μικρή μοίρα πολεμικών πλοίων επιχειρούσε στο Αιγαίο. Το 1354 καταπλέοντας στην Τένεδοτάχθηκε στην υπηρεσία του εκεί ευρισκόμενου έκπτωτου αυτοκράτορα Ιωάννη Ε΄ Παλαιολόγου, τον οποίο και βοήθησε να εισβάλει στην Κωνσταντινούπολη και να εκθρονίσει τον Ιωάννη ΣΤ΄ Κατακουζηνό. Δύο χρόνια μετά την τοποθέτηση του στη θέση του ηγεμόνα ο Παλαιολόγος συνδέθηκε ακόμα περισσότερο με το Γενουάτη ηγεμόνα της Λέσβου, παντρεύοντας τον με τη αδελφή του. Εγκαινιάζοντας μια περίοδο ηγεμονίας που διήρκεσε έναν αιώνα, ως το 1462 που η Λέσβος καταλήφθηκε από τους Οθωμανούς.

Ως άρχοντας και ηγεμόνας της Λέσβου θεωρείται ότι διοίκησε με πολιτική σύνεση ενώ προχώρησε σε σημαντικά έργα οχύρωσης (και όχι μόνο) ξαναχτίζοντας μεγάλα τμήματα στο φρούριο της Μυτιλήνης και του Μολύβου και ανακαινίζοντας το κάστρο των Αγίων Θεοδώρων. Όλα αυτά προκειμένου να αντιμετωπίσει τον επερχόμενο Οθωμανικό κίνδυνο. Σε αυτά τα πλαίσια ως ένας από τους σημαντικότερους συμβούλους του Βυζαντινού αυτοκράτορα, τον συνόδευσε στη Δύση το 1369 σε μια απόπειρα επανένωσης των Εκκλησιών. 

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Ο Φραγκίσκος σκοτώθηκε το 1384, από μεγάλο σεισμό στη Μυτιλήνη. Μαζί του σκοτώθηκε η σύζυγος του αλλά και τα δυο μεγάλα του παιδιά Ανδρόνικος και Δομήνικος. Επέζησε μόνο ο τρίτος του γιος Φραγκίσκος ο οποίος και τον διαδέχτηκε στην ηγεμονία της Λέσβου ως Φραγκίσκος ο Β.

 

 

ΣΤΗΝ ΙΔΙΑ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ
ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Παρέμβαση Αθανασίου στη Βουλή για το κτηματολόγιο

Ο βουλευτής Λέσβου ζήτησε νομοτεχνικές βελτιώσεις στο άρθρο 39 ώστε να αποκατασταθούν οι αδικίες και να επιλυθούν προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι ιδιοκτήτες ακινήτων σε Λέσβο, Χίο και Λευκάδα
ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ

Εκδικάζεται στο ΣτΕ η ελλιπής προστασία των περιοχών Natura 2000

Με αργούς ρυθμούς προχωρεί η εκπόνηση των Ειδικών Περιβαλλοντικών Μελετών σημειώνουν οι οργανώσεις που υπογράφουν την προσφυγή στο Συμβούλιο της Επικρατείας
ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ

Νέους κάδους ανακύκλωσης παρέλαβε το 5ο Γυμνάσιο Μυτιλήνης

Πρόκειται για μια ολοκληρωμένη «Γωνιά Ανακύκλωσης» με κάδους ειδικά χρωματισμένους για τη συλλογή πλαστικού, μετάλλου, χαρτιού και βρώσιμων ελαίων
ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ

Ξεκίνησε ο καθαρισμός του λιμανιού της Μυτιλήνης

Σε εξέλιξη η δράση του Διαδημοτικού Λιμενικού Ταμείου Λέσβου σε συνεργασία με την εταιρεία Ανακύκλωση Αιγαίου.
ΧΩΡΙΑ

Έτοιμο το νέο γήπεδο 8x8 στους Πύργους Θερμής

Το έργο επισκέφθηκε ο Δήμαρχος Μυτιλήνης Παναγιώτης Χριστόφας και στελέχη της Δημοτικής Αρχής
ΧΩΡΙΑ

Χριστουγεννιάτικο δέντρο στην Ακαδημία του Αίγειρου Μιστεγνών

Μια ζεστή χριστουγεννιάτικη γιορτή με παιδιά, γονείς και όλη την οικογένεια της Ακαδημίας πραγματοποιήθηκε την 1η Δεκεμβρίου
ΔΡΑΣΕΙΣ

Μια ξεχωριστή εκδήλωση «μαζί χωρίς εμπόδια»

Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Ατόμων με Αναπηρία, πραγματοποιήθηκε την Τρίτη 2 Δεκεμβρίου στο Δημοτικό Θέατρο Μυτιλήνης, από τον Σύνδεσμο Κοινωνικής Προστασίας και την Περιφερειακή Εκπαίδευση Β. Αιγαίου
ΓΕΥΣΗ

Εφαρμογή BiteWatch για υγιεινές διατροφικές επιλογές

Η Ένωση Εργαζομένων Καταναλωτών Ελλάδας παρουσιάζει ένα εργαλείο που βοηθά τους πολίτες να γνωρίζουν τι πραγματικά περιέχουν τα προϊόντα που αγοράζουν
ΑΣΤΥΝΟΜΙΑ

Συνελήφθη με 243 γραμμάρια κοκαΐνης στη Μυτιλήνη

Κατά την αποβίβασή του από το πλοίο της γραμμής
ΑΤΖΕΝΤΑ

«Το Μυστήριο των Ραγισμένων Τειχών» στο κάστρο Μολύβου

Βιωματικό παιχνίδι για παιδιά από την Εφορεία Αρχαιοτήτων Λέσβου
ΔΡΑΣΕΙΣ

Διανομή τροφίμων από το Κοινωνικό Παντοπωλείο της Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου

Η διανομή στην Περιφερειακή Ενότηγτα Λέσβου θα γίνει από τις 8 έως 12 Δεκεμβρίου στο Δημόσιο ΚΤΕΟ στη Λάρσο
ΑΓΡΟΤΕΣ

Ερώτηση του ΚΚΕ για τα αδιέξοδα των μικρών παραγωγών

Στο επίκεντρο οι καθυστερήσεις αποζημιώσεων, οι επιπτώσεις της ΚΑΠ, το κόστος ενέργειας και η διαχείριση του ΟΠΕΚΕΠΕ