Σκοπός του σημερινού σημειώματος δεν είναι να σας δώσω ιστορικά στοιχεία για την Black Friday, δηλαδή από πού προέρχεται, πώς βγήκε το όνομά της κλπ. Είμαι σίγουρος πως είτε από τηλεοράσεις, είτε από διαφημίσεις, είτε από ποικιλώνυμα sites θα τα έχετε πληροφορηθεί και μάλιστα με τις υπάρχουσες εκδοχές και τις λεπτομέρειές τους.

Είμαι όμως, επίσης σίγουρος ότι πολύ λίγοι θα έχετε πληροφορηθεί τα στοιχεία που ήρθαν σε γνώση μου, ομολογώ μάλλον τυχαία, και δίνουν μια άλλη διάσταση στις προσφορές της αγοράς κατά την Black Friday 2019 και κυρίως, για το πόσο πολύ κερδισμένοι είναι οι καταναλωτές και πόσο οι μεγάλες εταιρείες από το παιχνίδι των προσφορών αυτών.

Τα στοιχεία που παραθέτουμε παρακάτω είναι παρμένα από μια έρευνα της γνωστής ιστοσελίδας ηλεκτρονικών αγορών Skroutz. Ολόκληρη την έρευνα μπορεί ο καθένας να την βρει στην ηλεκτρονική διεύθυνση https://www.skroutz.gr/black-friday. 

Σύμφωνα, λοιπόν, με την παραπάνω έρευνα έχουμε:

Βασικά Συμπεράσματα Έρευνας
Πόσες από τις ευκαιρίες της Black Friday 2019 ήταν πραγματικές προσφορές;
Συνολικά από όλα τα προϊόντα που αγοράστηκαν μέσω του Skroutz κατά την εβδομάδα της BlackFriday 2019, μόνο το 8,5% αγοράστηκε φθηνότερα και το 90,3% αγοράστηκε σε παρόμοια τιμή. Το υπόλοιπο 1,2% αγοράστηκαν ακριβότερα.

Σημείωση: Προκειμένου να υπολογίσουμε αποτελεσματικά το πραγματικό όφελος για τους καταναλωτές από την εμπορική προώθηση της εβδομάδας της BlackFriday, υπολογίσαμε τα εξής: 1) ποια προϊόντα αγοράστηκαν φθηνότερα, 2) ποια ήταν ακριβότερα και 3) πόσα αγοράστηκαν σε παρόμοια τιμή (±10%) συγκριτικά με την αρχική τιμή τους σε σχέση με την προηγούμενη και την επόμενη περίοδο.

Black Friday 2018 vs 2019: Πότε έγιναν οι μεγαλύτερες εκπτώσεις;
Σε σχέση με το 2018, οι φετινές εκπτώσεις κατά την BlackFriday ήταν αισθητά πιο περιορισμένες στο σύνολό τους. Υπενθυμίζεται ότι πέρυσι το 15% των προϊόντων αγοράστηκαν φθηνότερα, δηλαδή σχεδόν τα διπλάσια αναλογικά από ότι φέτος.

Προϊόντα που αγοράστηκαν φθηνότερα ανά κατηγορία
Η μελέτη των στατιστικών της πλατφόρμας αποκαλύπτει ότι οι κατηγορίες προϊόντων Υγείας & Ομορφιάς και Χόμπι - Αθλητισμός είχαν τις σημαντικότερες εκπτώσεις και έτσι κατατάσσονται στην κορυφή της λίστας των προϊόντων που αγοράστηκαν φθηνότερα σε σχέση με την κανονική τους τιμή.

Αντίθετα, στην Τεχνολογία και τα είδη Σπιτιού – Κήπου, υπήρξαν οι μικρότερες εκπτώσεις επί της αρχικής τιμής των προϊόντων, άρα δεν υπήρξε σημαντικό όφελος αγοράς. Αξίζει να σημειωθεί ότι οι χρήστες του Skroutz αγόρασαν πάνω από 40.000 κινητά τηλέφωνα από τα οποία μόλις 2,5% πουλήθηκαν με έκπτωση, ενώ οι αγορές σε sneakers και αθλητικά παπούτσια ξεπέρασαν τις 25.000 παραγγελίες, από τα οποία περίπου το 18% πουλήθηκαν με αξιοσημείωτη έκπτωση.

Στη συνέχεια παρατίθενται μια σειρά από ιδιαιτέρως ενδιαφέροντα στατιστικά στοιχεία, από τα οποία σταχυολογώντας σας παραθέτω κάποια.

Σύγκριση BlackFriday 2019 vs 2018

Συγκρίνοντας τα στοιχεία της εβδομάδας της Black Friday για το 2019 (από 25/11 έως 1/12) με την περσινή χρονιά (από 19/11 έως 25/11) και εξετάζοντας τη συμπεριφορά των καταναλωτών στην πλατφόρμα του Skroutz, προκύπτουν τα εξής συμπεράσματα:
• Τα clicks που έκαναν οι χρήστες στη σελίδα παρουσιάζουν μια μείωση 0,7% YoY από τα 7,25 εκ. στα 7 εκατομμύρια.
• Ο όγκος των παραγγελιών σε σχέση με το 2018 έχει μια μεγάλη αύξηση κατά 44,7%, αγγίζοντας τις 370.000 παραγγελίες.

• Η σημαντική αύξηση των παραγγελιών δημιούργησε κατ’ επέκταση μια εντυπωσιακή αύξηση 56,9% YoY στον παραγόμενο τζίρο (GMV) προς τα καταστήματα, ο οποίος εκτιμάται ότι έφτασε τα 26,5 εκατομμύρια ευρώ.
Όσον αφορά την ανάπτυξη YoY στις οικογένειες προϊόντων (Γράφημα 1) για όλη την εβδομάδα της Black Friday, πρωταγωνιστής είναι η τεχνολογία με 57% περισσότερες παραγγελίες και 74% αύξηση στον παραγόμενο τζίρο, φτάνοντας τα 13,9 εκατομμύρια ευρώ. Αξίζει να σημειωθεί ότι στην Τεχνολογία, τα κινητά τηλέφωνα μόνο, δημιούργησαν τζίρο ύψους 5,9 εκατομμυρίων ευρώ.

Κατηγορίες: Ποιες από τις Top 10 είχαν αξιοσημείωτες εκπτώσεις;
Ενδιαφέρον έχει επίσης να δούμε, ποιες από τις παραπάνω δημοφιλείς κατηγορίες από άποψη πωλήσεων είχαν μεγάλο ποσοστό αξιοσημείωτων εκπτώσεων. Όπως θα δούμε στο γράφημα τα Κινητά Τηλέφωνα, οι Βρεφικές Τροφές και Bluetooth Handsfree είχαν ελάχιστα προϊόντα με πραγματική έκπτωση. Αντίθετα, στις κατηγορίες: Αφυγραντήρες, Βιταμίνες, Κρέμες Προσώπου και PS4 Games πάνω από το ¼ των προϊόντων τους αγοράστηκαν με αξιοσημείωτη έκπτωση.

Βλέποντας τα παραπάνω στοιχεία δεν είναι δυνατόν να αποφύγει κανείς μια σειρά από σκέψεις που δεν είναι καθόλου κολακευτικές ούτε για το όλο στήσιμο της Black Friday,αλλά ούτε και για όλους εμάς που αποτελούμε το αγοραστικό κοινό και πέφτουμε με τόση ευκολία στις κάθε είδους παγίδες.

Σύμφωνα λοιπόν με τα στοιχεία της έρευνας στην καλύτερη περίπτωση το 70% των αγοραστών (αφυγραντήρες) και στην χειρότερη το 92% των αγοραστών (κινητά τηλέφωνα) πιάστηκαν, κοινώς, κορόιδα.

Γιατί έκαναν τις αγορές τους κατά την διάρκεια της Black Fridayπιστεύοντας ότι θα πετύχαιναν κάποιες καλύτερες- οικονομικότερες τιμές ενώ εκείνοι αγόρασαν είτε με τις ίδιες ή και ακριβότερες.

Είναι χαρακτηριστικό ότι τις χαμηλότερες εκπτώσεις, σχεδόν μηδενικές, τις είχαν τα σχετικά με την κινητή τηλεφωνία προϊόντα. Αυτή δηλαδή η κατηγορία που στο σύνολο των πωλήσεων πέτυχε τη μερίδα του λέοντος και που οι δαπάνες της κατηγορίας αυτής τείνουν να γίνουν σχεδόν ανελαστικές.

Αν δε λάβουμε υπόψη μας ότι οι λίστες του skroutz περιλαμβάνουν όλες τις μεγάλες αλυσίδες της αγοράς και τα μεγαλύτερα καταστήματα ανά κλάδο είναι λογικό, αν και κάπως αυθαίρετο, ότι αυτό που συνέβη μέσω του skroutz ισχύει και για τους υπόλοιπους τρόπους αγορών.

Θα πρέπει ακόμα να μας προβληματίσει το γεγονός ότι αυτός ο τεράστιος όγκος πωλήσεων -26,5 εκατομμύρια ευρώ μόνο μέσω του skroutz- έγινε με τρόπο που προσιδιάζει με εξαπάτηση του καταναλωτή.

Γιατί πώς αλλιώς να χαρακτηρίσει κανείς αυτό τον ορυμαγδό των διαφημίσεων, την με κάθε τρόπο και με κάθε πρόσφορο μέσο διαλάληση των προσφορών – εκπτώσεων της BlackFriday που στην πραγματικότητα αφορούσε μόνο το 8,5% των συνολικών αγορών που πραγματοποιήθηκαν;

Συνδυάζοντας δε τον τεράστιο αυτό όγκο πωλήσεων- εισπράξεων με τις συνθήκες γαλέρας για τους εργαζόμενους που επικρατούν στις πασίγνωστες μεγάλες φίρμες της αγοράς τις συγκεκριμένες μέρες -μόνο;- δε μπορεί παρά να μιλήσει κανείς για απόλυτα αθέμιτο ανταγωνισμό και σκανδαλώδη κέρδη τόσο σε μέγεθος όσο και τρόπο επίτευξής των.

Και βέβαια δεν μπορεί παρά να δημιουργηθούν και άλλες μελαγχολικές σκέψεις για τις ευθύνες του καθενός από μας για την κατάσταση αυτή.

Γιατί είναι απολύτως βέβαιο πως αν υπήρχε ένα καταναλωτικό κίνημα, έστω όπως αυτό που υπήρχε πριν από μερικά χρόνια, δεν θα ήταν καθόλου εύκολο να στηθούν τέτοια παιχνίδια σε βάρος του καταναλωτή αλλά και γενικότερα της αγοράς.
Τελειώνοντας το παρόν κείμενο και θέλοντας να δώσω έναν τόνο αισιοδοξίας, έστω λόγω των ημερών, ας πούμε ότι ποτέ δεν είναι αργά.

Πάντως εγώ δεσμεύομαι το Σάββατα, πριν από την Παρασκευή 27 Νοέμβρη του 2020 που θα είναι η επόμενη Black Friday να σας θυμίσω ξανά τα στοιχεία της παραπάνω έρευνας.

Δεν ξέρει κανείς, κάτι μπορεί να γίνει.