× Στο Νησί
SOCIAL MEDIA

ΡΕΠΟΡΤΑΖ

Στο σπίτι των καλοκαιριών της Μαρίνας, της ποίησης του Οδυσσέα και της υφαντικής του Αργύρη!

Το «Ν» ξεναγήθηκε από τη Μαρίνα Λεωνιδοπούλου στο Αρχοντικό Γούτου επί της Καβέτσου στη Μυτιλήνη και στην ιστορία του

Γράφει η ΑΝΘΗ ΠΑΖΙΑΝΟΥ Δημοσίευση 3/1/2024

Στο σπίτι των καλοκαιριών της Μαρίνας, της ποίησης του Οδυσσέα και της υφαντικής του Αργύρη!
Κάμερα- Βίντεο Παναγιώτης Μπαλάσκας

Η Μαρίνα Λεωνιδοπούλου γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Αθήνα, με καταγωγή από τη Σμύρνη και από τη Μυτιλήνη περνώντας όλα της τα καλοκαίρια ως παιδί σε αυτό το σπίτι, το Αρχοντικό Γούτου και ξανά κάθε καλοκαίρι από φοιτήτρια. Εχει μια εταιρεία δημοσίων σχέσεων και επικοινωνίας στην Αθήνα (Out of the Box ) και έρχεται στη Μυτιλήνη γιατί νιώθει ότι έρχεται σε επαφή με τις ρίζες της. Εργάζεται… αδιαλείπτως, από το ξεκίνημα της επαγγελματικής της ζωής, στο χώρο της επικοινωνίας, ενώ σπούδασε Γλωσσολογία και Γαλλικά στην Αγγλία.

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Το σπίτι ανήκει στη μητέρα της, Μυρσίνη Αλεπουδέλλη Λεωνιδοπούλου σήμερα 92 ετών. Αρχικά ανήκε στην προγιαγιά της, Αντιγόνη Γούτου, πέρασε στη συνέχεια ως προικώο στη γιαγιά της Αγλαΐα Γούτου μετέπειτα Αλεπουδέλλη. Μας το άνοιξε με ένα πλατύ χαμόγελο, παρέα με τον Αργύρη Χατζημαλλή, ο οποίος περνά σε αυτό το σπίτι τις πιο δημιουργικές ώρες της ημέρας, υφαίνοντας.

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Το Αρχοντικό «Λουκά Γούτου» επί της Καβέτσου 18 στη Μυτιλήνη, όμορφο και απολύτως λειτουργικό κουβαλά τη δική του ιστορία, μαζί και τον Οδυσσέα Ελύτη- η παρουσία του οποίου έρχεται σήμερα να του δώσει ακόμα περισσότερη λάμψη. Ο Οδυσσέας Ελύτης ήταν αδερφός του παππού της Μαρίνας Λεωνιδοπούλου, αδερφός δηλαδή του παππού Θόδωρου «που ζούσε σε αυτό το σπίτι λόγω της γιαγιάς» λέει γελώντας εκείνη, αλλά και νονός της αδερφού της.

Ο… «Σοσός, ο μπαρμπα- θειός, ο Ελύτης»

«Μπαρμπα-θειός» της Μαρίνας, λοιπόν, ο Ελύτης, όπως έλεγε η μαμά της. «Ηταν πέντε εργένηδες και ο παππούς μου. Ως εκ τούτου η γιαγιά μου πάντα τους φρόντιζε». Το μικρότερο παιδί της οικογένειας με το προσωνύμιο «ο Σοσός». «Ηταν ένας άνθρωπος ήσυχος, ο Ελύτης, έμενε σε ένα μικρό διαμέρισμα στο κέντρο της Αθήνας 30 τμ, και όταν έλαβε το Νόμπελ αναγκάστηκε να απαντήσει 900 χειρόγραφες επιστολές» γεγονός που τον πίεσε αφόρητα, μας λέει η Μ. Λεωνιδοπούλου. «Πολύ απλός άνθρωπος, πάντα με συντροφιά, αλλά έβραζε το νερό για τον καφέ του. Έβγαινε έξω για το γεύμα του και επέστρεφε σπίτι για να συνεχίσει να δουλεύει».

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Η ανέγερση του σπιτιού διήρκεσε δύο χρόνια, ανάμεσα στα 1909-1911 με αρχιτέκτονα τον, εγκατεστημένο στην Σμύρνη, Ιγνάτιο Βαφειάδη, ενώ ο ζωγραφικός διάκοσμος αποδίδεται σε Σμυρνιούς ζωγράφους. Ο Βαφειάδης ήταν φίλος του προπάππου της Μαρίνας Λεωνιδοπούλου: «Αντάλλαζαν επισκέψεις στη Σμύρνη και κάποια στιγμή του ανέθεσε να φτιάξει το σπίτι».

Εκείνη θυμάται μαραθώνιους monopoly, γιαπράκια με λάσπες στις αυλές, σταυρόλεξα με την κολλητή της στην εφηβεία, καθημερινές εκδρομές και εξορμήσεις για μπάνιο, φίλους να την περιμένουν από τα διπλανά αρχοντικά κάθε καλοκαίρι. Εμείς περιηγηθήκαμε στο σπίτι και πέρα από την όμορφη επίπλωση, ανακαλύψαμε την ευρηματικότητα μιας άλλης εποχής ώστε οι ένοικοι να βλέπουν πόσο νερό έχουν, τη θέα και ιστορίες με «συνεργεία» πλυσταριών που πέρασαν πριν από έναν αιώνα.

Ημικατοικείται…

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Σε περίπου 600 τμ εκτείνεται το σπίτι, διατηρητέο και νεότερο ιστορικό μνημείο και ημικατοικείται αρκετούς μήνες τον χρόνο. Κάθε ένοικος και ιδιοκτήτης του προσπάθησε να κάνει επισκευές και να το εκσυγχρονίσει, ενώ ο παππούς της Μαρίνας είχε φτιάξει το ημιυπόγειο για να έχει τον χώρο ένας γιατρός και να συντηρείται κάπως το σπίτι.

Η μητέρα της Μαρίνας ήθελε να το δωρίσει, αλλά δεν βρέθηκε τρόπος, ούτε μέσω του μουσείου Μπενάκη.

Τρεις αρχιτέκτονες που έχουν δει το σπίτι βλέπουν πολύ δύσκολη τη μετατροπή του σε air bnb.

Ενδιαφέρον έχει δείξει μία εταιρεία start- up για να εγκατασταθεί. Αλλά στο μεταξύ η «είσοδος» του Αργύρη Χατζημαλλή σήμαινε πολλά για τη Μαρίνα Λεωνιδοπούλου. Τον γνώρισε στη δημοτική Πινακοθήκη Μυτιλήνης και εκείνος ενθουσιασμένος, όπως πάντα με το παρελθόν, θέλησε να δει το σπίτι επί της Καβέτσου. Δεν δίστασε να ανοίξει τα συρτάρια και να ανακαλύψει τα υφαντά, τις δαντέλες και όλα τα ρολά υφάσματα της γιαγιάς της Μαρίνας. «Αυτός είναι δικός μας, σκέφτηκα, πρέπει να τον έχω από κοντά» εξομολογείται η Μαρίνα Λεωνιδοπούλου.

Με τον καιρό οι δυο τους έχτισαν μια όμορφη φιλία, που… «μετακόμισε» τα παλιά κρεβάτια της γιαγιάς για να μπει ο υφαντικός εξοπλισμός του Αργύρη και να δημιουργήσει. «Είναι τεράστια τύχη αυτό που μου συμβαίνει, και ευλογία» λέει ο Αργύρης, που από τα 10 του έλεγε τα κάλαντα σε σπίτια της Σουράδας, μόνο και μόνο για να βλέπει τα όμορφα αρχοντικά σπίτια.

Εδώ και ενάμιση χρόνο ο Αργύρης σε ένα από τα υπνοδωμάτια έχει τους αργαλειούς του και υφαίνει. «Η προσδοκία μου είναι να ξεκινήσω μια επιχείρηση με υφαντά». Ανοίγει καθημερινά το σπίτι, τα παράθυρα και μπαίνει φως σε όλο το σπίτι. Χρειάζεται χωρίς υπερβολές 10 λεπτά για να τα ανοίξει όλα!

To θέμα είναι ότι τόσο η Μαρίνα όσο και οι δικοί της άνθρωποι θέλουν να ανοίξει το σπίτι για ψηφιακούς νομάδες, επισκέπτες και να μείνει ζωντανό, φωτεινό και όμορφο.

 

Ο πρώτος ιδιοκτήτης του σπιτιού

Πρώτος ιδιοκτήτης ο Λουκάς Γούτος, έμπορος στη Σμύρνη και την Αίγυπτο, ο οποίος παντρεύτηκε την Αντιγόνη Ζανέλλη. Όλη η επίπλωση και η διακόσμηση της κατοικίας, η οποία διασώζεται άρτια μέχρι σήμερα, προερχόταν από την Κωνσταντινούπολη και τη Σμύρνη. Ιδιαίτερο σημείο του σπιτιού ο χαρακτηριστικός, τύπου «μάτι βοδιού», φεγγίτης, στον κεντρικό επισκέψιμο χώρο-belvedere της σοφίτας.

Σημ: Πληροφορίες στο κείμενο της περιγραφής κ.Ιωάννας Σωτηρίου-Δωροβίνη απο την διδακτορική διατριβή της (2001) "Η αρχιτεκτονική των κατοικιών της ανώτερης αστικής τάξης της Μυτιλήνης (1850 - 1930)".

 Ο αρχιτέκτονας του αρχοντικού  ήταν ο Ιγνάτιος Βαφειάδης, ενώ ο ζωγραφικός διάκοσμος αποδίδεται σε Σμυρνιούς ζωγράφους. Όλα τα έπιπλα , τα οποία διασώζονται μέχρι και σήμερα, προέρχονταν από την Κωνσταντινούπολη και τη Σμύρνη. Ιδιαίτερο σημείο του σπιτιού ο χαρακτηριστικός, τύπου «μάτι βοδιού», φεγγίτης.

Ο Ιγνάτιος Βαφειάδης

Ο Ιγνάτιος Βαφειάδης ήταν παιδί αγροτικής, πολυμελούς οικογένειας από το χωριό Ερεσός της Λέσβου, με οικογενειακό όνομα Καστρινός. Σε νεαρή ηλικία υιοθετήθηκε από την ευκατάστατη μυτιληνιά οικογένεια Βαφειάδη. Σπούδασε στο «Σχολείο Τεχνών», το σημερινό Πολυτεχνείο, κατά το δεύτερο χρόνο ίδρυσής του και αποφοίτησε από τη σχολή Πολιτικών Μηχανικών το 1892, έχοντας καθηγητή τον Ερνέστο Τσίλλερ. Αναφέρεται  ως συνεργάτης του Γάλλου αρχιτέκτονα E. Trump μέχρι το 1900 και ως ελεύθερος επαγγελματίας μέχρι το 1907. Το 1907 κέρδισε στον αρχιτεκτονικό διαγωνισμό για το θέατρο της Σμύρνης όπου και εγκαταστάθηκε μόνιμα ως τη Μικρασιατική καταστροφή. Μετά την Μικρασιατική καταστροφή επέστρεψε στην Αθήνα, όπου συνέχισε την επαγγελματική του σταδιοδρομία.

 

ΤΑ ΣΧΟΛΙΑ ΣΑΣ
Tο stonisi.gr δημοσιεύει κάθε σχόλιο. Θεωρούμε ότι ο καθένας έχει το δικαίωμα να εκφράζει ελεύθερα τις απόψεις του. Ωστόσο, αυτό δεν σημαίνει ότι υιοθετούμε τις απόψεις αυτές καθώς εκφράζουν αποκλειστικά τον εκάστοτε σχολιαστή. Τα συκοφαντικά ή υβριστικά σχόλια θα διαγράφονται χωρίς προειδοποίηση.

ΣΤΗΝ ΙΔΙΑ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ
ΔΡΑΣΕΙΣ

Η βιώσιμη ανάπτυξη στο επίκεντρο

Δράσεις ευαισθητοποίησης, εκπαίδευσης και μιας νέας περιβαλλοντικής φιλοσοφίας θα πραγματοποιηθούν στην Πέτρα - Λέσβου
ΜΥΤΙΛΗΝΗ

Αρχίζει η κατασκευή των δικτύων του βιολογικού της νότιας Μυτιλήνης

Το Ελεγκτικό Συνέδριο πάγωσε την δεύτερη φάση του έργου
ΔΡΑΣΕΙΣ

Γιορτή της Kούνιας στο Ακράσι Λέσβου

Ο Πολιτιστικός Σύλλογος Ακρασίου διοργανώνει και φέτος μια ξεχωριστή γιορτή στην πλατεία του χωριού την Λαμπροδευτέρα 6 Μαΐου, στις 11 το πρωί.
ΔΡΑΣΕΙΣ

Αναβιώνει το έθιμο της Κούνιας στην Αγρα

Την Δευτέρα 6 Μαΐου στην πλατεία της Άγρας στις 12:00 το μεσημέρι
ΔΡΑΣΕΙΣ

Πανελλαδική Ποδηλατοπορεία στη Μυτιλήνη

Θα πραγματοποιηθεί την Κυριακή 12 Μαΐου 2024 με αφετηρία από την Πλατεία Σαπφούς, στις 5:00 το απόγευμα
ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Σκληρή κριτική σε Γεωργιάδη από το ΣΥΡΙΖΑ Λέσβου

Ήρθε για να κόψει κορδέλα σε νοικιασμένο κτήριο σημειώνει μεταξύ άλλων η ανακοίνωση της Ν.Ε. Λέσβου του κόμματος
ΜΥΤΙΛΗΝΗ

Ούτε φέτος το καλοκαίρι θα λειτουργήσουν οι κατασκηνώσεις του ΠΙΚΠΑ

Στο μακρινό μέλλον, χωρίς σαφές χρονοδιάγραμμα, μεταφέρεται η λειτουργία των παιδικών κατασκηνώσεων της Νεάπολης. Απαιτούνται να γίνουν και άλλα έργα ενώ αναζητείται χρηματοδότηση δηλώνει ο δήμαρχος
ΜΥΤΙΛΗΝΗ

Ο πρώτος απολογισμός της Δημοτικής Αρχής Χριστόφα

Τις ενέργειές της το πρώτο διάστημα ανάληψης των καθηκόντων της περιγράφει σε ανακοίνωση η Δημοτική Αρχή Μυτιλήνης με Δήμαρχο τον Παναγιώτη Χριστόφα.
ΥΓΕΙΑ

«Έτοιμο ως τα Χριστούγεννα το Κέντρο Υγείας Μανταμάδου»

Σύμφωνα με τα όσα είπε ο Υπουργός Άδωνις Γεωργιάδης κατά την επίσκεψή του στην περιοχή. Τον υποδέχθηκε ο Δήμαρχος Δυτικής Λέσβου Ταξιάρχης Βέρρος
ΒΙΒΛΙΟ

Νέα έκδοση για το Αγιασώτικο Καρναβάλι

Στην έκδοση γίνεται συνοπτική αναφορά στην ιστορική διαδρομή του εθίμου, με πλούσιο φωτογραφικό υλικό
ΧΩΡΙΑ

Αυτοψία Χριστόφα στα έργα του Ευεργέτουλα

Ο Δήμαρχος Μυτιλήνης Παναγιώτης Χριστόφας επιθεώρησε την αγροτική οδοποιία και τα έργα που γίνονται στην περιοχή
ΜΥΤΙΛΗΝΗ

Νέα κόντρα για το ακίνητο της ΑΔΕΛ στη Θερμή

Αποχώρησε η παράταξη Κουφέλου από την συνεδρίαση του Δημοτικού Συμβουλίου Μυτιλήνης