Αγνωστες καθημερινές ιστορίες Ελληνοτουρκικής φιλίας
Επιτυχημένη εκδήλωση της κίνησης Συνύπαρξη και Επικοινωνία στο Αιγαίο την Παρασκευή 12 Ιανουαρίου
Από το NEWSROOM Δημοσίευση 14/1/2024
Πολλαπλά ενδιαφέρουσα ήταν εκδήλωση που διοργάνωσε, την Παρασκευή 12 Ιανουαρίου, η Κίνηση Συνύπαρξη και Επικοινωνία στο Αιγαίο, με ομιλητή τον Χρήστο Χατζηλία Δρ της Σχολής Κοινωνικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Αιγαίου, με τίτλο «Αχ, βαχ Κεμέρ, Αϊβαλί / Η δικιά μου πατρίδα είναι η Μυτιλήνη…», Μικρασιάτες πρόσφυγες στο Σκαλοχώρι, Σκαλοχωρίτες μουσουλμάνοι στο Αϊβαλί
Ο Χρήστος Χατζηλίας, παρουσίασε την εμπειρία της ανταλλαγής πληθυσμών στο Σκαλοχώρι Λέσβου, εμπειρία που αψηφά και υπερβαίνει τις επιταγές της επίσημης ιστορίας.
Ο ομιλητής ανέφερε: «Μια φορά κι έναν καιρό, στα 1923, κάποιοι δυνατοί και νικητές και κάποιοι αδύναμοι και νικημένοι αποφάσισαν να χωρίσουν και να απομακρύνουν ανθρώπους που ζούσαν μονοιασμένοι κι αγαπημένοι για αιώνες. Η ιστορία που θα σας πω αφορά τους κατοίκους ενός χωριού της Λέσβου, το Σκαλοχώρι (Τσουκαλοχώρι) για τους χριστιανούς Ρωμιούς, Τσομλέκ Κιόι για τους μουσουλμάνους, που εκπατρίστηκαν και φτώχυναν, χώρια ο ένας απ’ τον άλλον. Όμως η αγάπη και η λαχτάρα για την «πατρίδα» έκανε τους Σκαλοχωρίτες, απ’ τη μια κι απ’ την άλλη μεριά του Αιγαίου να ανταμώνουν εκατό χρόνια τώρα και να κρατούν ζωντανό το νήμα της μνήμης και της συνέχειας. Κατά την έρευνά μου, στα πλαίσια της εκπόνησης της διδακτορικής μου διατριβής, μια σειρά από ασύνδετες τότε πληροφορίες και φαινομενικά άσχετες φωτογραφίες σήμερα βρίσκουν νόημα και αποδεικνύουν πως η κλωστή δεν κόπηκε και πως οι άνθρωποι πάντα έβρισκαν τρύπες στο χρόνο και διαλείμματα στη σκληρή Ιστορία, ανταμώνοντας, ξεγελώντας τις κυβερνήσεις, ξεπερνώντας το διχασμό, το φόβο και την απελπισία, χωρίς ίχνη ρεβανσισμού και αναθεωρητισμού, γιατρεύοντας και όχι ξύνοντας πληγές…».
Εκ μέρους της Συνύπαρξης, ο Στρατής Πάλλης, μεταξύ άλλων τόνισε: Οι απλοί άνθρωποι, οι λαϊκοί άνθρωποι, οι απλοί πολίτες έχουν μέσα τους σημαντικά αποθέματα νηφαλιότητας, τιμιότητας, γαλήνης, παρόλα τα τραγικά γεγονότα που σημάδεψαν την ζωή τους. Έρχεται 100 χρόνια μετά τα τραγικά γεγονότα του 1922, μια απόγονος Τούρκων που γεννήθηκαν και ζούσαν σε ένα χωριό της Λέσβου, το Σκαλοχώρι. Αναζητά τους απογόνους, των ανθρώπων, που έδειξαν απόλυτη συνέπεια έργων και λόγων, που εξασφάλισαν την προσαρμογή, υπό τις καλύτερες δυνατές συνθήκες, των Τούρκων προσφύγων προς την Τουρκία».
Σύντομη παρέμβαση στην εκδήλωση έκανε και ο προϊστάμενος της Εφορείας Αρχαιοτήτων Λέσβου Παύλος Τριανταφυλλίδης αναφέρθηκε στην συνύπαρξη της Χριστιανικής και της Μουσουλμάνικής κοινότητας στην Λέσβο. Κάλεσε δε όσους έχουν οικογενειακά κειμήλια και θέλουν να τα εκθέσουν να τα προσκομίσουν στην Εφορεία Αρχαιοτήτων Λέσβου για να εκτιμηθούν. Η Εφορεία σχεδιάζει να αξιοποιήσει το Βελιδέ τζαμί ως εκθεσιακό χώρο.